Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjeDa li su nameštenici u obavezi da polazu državni ispit, s obzirom da član 3. stav 4. Zakona o zaposlenima u AP i jedinicama lokalne samouprave kaže da je nameštenik lice koje zasniva radni odnos radi obavlјanja pratećih, pomoćno-tehničkih poslova u autonomnoj pokrajini i jedinici lokalne samouprave i samim tim nije službenik? Članom 3. Uredbe o programu i načinu polaganja državnog stručnog ispita propisuje se: Državni stručni ispit obavezan je da polaže državni službenik koji je zasnovao radni odnos na neodređeno vreme, ako nema položen državni stručni ispit, odnosno drugi odgovarajući ispit u skladu sa zakonom ili se nalazi na probnom radu i pripravnik u organu iz člana 1. ove uredbe (u dalјem tekstu: kandidat).
Članovima 131. i 132. Zakona o zaposlenima u AP i JLS je propisano:
Službenik, koji je u radnom odnosu na neodređeno vreme dužan je da ima položen državni stručni ispit.
Službenik koji ima položen stručni ispit za zaposlene u državnim organima ne polaže državni stručni ispit.
Uz državni stručni ispit, kao uslov za zasnivanje radnog odnosa može se predvideti i polaganje posebnog stručnog ispita, odnosno drugog odgovarajućeg ispita u skladu sa zakonom.
Poseban stručni ispit, osim pravosudnog ispita, ne zamenjuje državni stručni ispit.
Državni stručni ispit se polaže na način, u postupku, pred organom, odnosno komisijom i u rokovima koji su propisani aktom Vlade kojim se uređuju program i način polaganja državnog stručnog ispita za sve državne organe.
Dakle, shodno odredbama Zakona o zaposlenima u AP i JLS, kao i Uredbe o programu i načinu polaganja državnog stručnog ispita, nameštenici nemaju obavezu polaganja državnog stručnog ispita.
Kod izrade Pravilnika o organizaciji i sistematizaciji radnih mesta moramo voditi računa o ograničenju radnih mesta u zvanju samostalnog savetnika. Shodno članu 34. Uredbe u zvanju samostalnog savetnika može biti 20% službenika. Naše pitanje je da li je 20% službenika od sistematizovanih radnih mesta u Pravilniku ili popunjenih i da li se računaju samo radna mesta u Pravilniku predviđena za rad službenika ili i radna mesta u Pravilniku gde poslove vrše nameštenici?
Na osnovu čl. 34. Uredbe o kriterijumima za razvrstavanje radnih mesta i merilima za opis radnih mesta službenika u AP i JLS pravilnikom može biti određeno da na radnim mestima u zvanju višeg savetnika radi najviše do 10% službenika, a u zvanju samostalnog savetnika radi najviše do 20% službenika. Dakle, reč je o 20% u odnosu na broj službenika, a ne u odnosu na broj službenika i nameštenika i to u odnosu na broj sistematizovanih radnih mesta.
Kada se prima u radni odnos na određeno vreme shodno članu 70.stav 1. tačka 5 zakona lice koje nema radnog iskustva u državnoj upravi i nema položen stručni ispit , da li se u rešenju kod određivanja koeficijenta za obračun i isplatu plate utvrđuje i zvanje i da li ta lica imaju obavezu polaganja stručnog ispita?
Shodno čl. 131. Zakona o zaposlenima u AP I JLS službenik, koji je u radnom odnosu na neodređeno vreme dužan je da ima položen državni stručni ispit. Na osnovu navedene odredbe dužnost da imaju položen državni stručni ispit nemaju službenici koji zasnivaju radni odnos na određeno vreme.
Konkretno me interesuje da li pomoćnici predsednika opštine, u slučaju podnošenja ostavke predsednika opštine, ostaju na dužnosti sve do eventualnog izbora novog predsednika opštine ili raspuštanja skupštine i obrazovanja privremenog organa, ili njima prestaje mandat samim činom i danom podnošenja ostavke predsednika opštine?
Članom 70. Zakona o zaposlenima u AP i JLS je propisano da se radni odnos može zasnovati i za vreme čije trajanje je unapred određeno (radni odnos na određeno vreme) na radnim mestima u kabinetu gradonačelnika, predsednika opštine ili predsednika gradske opštine, dok traje dužnost tih izabranih lica (pomoćnici gradonačelnika, odnosno predsednika opštine kao i druga lica koja zasnivaju radni odnos na radnim mestima u kabinetu).
Članom 50. Zakona o lokalnoj samoupravi je propisano da predsednik opštine, zamenik predsednika opštine ili član opštinskog veća koji su razrešeni ili su podneli ostavku, ostaju na dužnosti i vrše tekuće poslove, do izbora novog predsednika opštine, zamenika predsednika opštine ili člana opštinskog veća.
Iz navedenog proizilazi da dužnost predsednika opštine traje sve do izbora novog predsednika opštine, što znači da tek ovim momentom dolazi do prestanka njegove dužnosti, a time i okončanja radnog odnosa pomoćnika predsednika opštine.
Da li gradska opština jedinice lokalne samouprave, može shodno članu 91. Zakona o zaposlenima u AP I JLS, izvršiti preuzimanje zaposlenog iz Javnog Preduzeća koje je osnovala jedinica lokalne samouprave (ne gradska opština), bez internog konkursa?
Prema Zakonu o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave („Službeni glasnik RS”, broj 21/16), čija je primena počela 1. decembra 2016. godine, uređuju se prava i dužnosti iz radnog odnosa zaposlenih u organima autonomnih pokrajina i jedinicama lokalne samouprave. Takođe odredbe ovog Zakona shodno se primenjuju na zaposlene u organima gradskih opština, kao i službama i organizacijama koje osniva nadležni organ autonomne pokrajine, jedinice lokalne samouprave i gradske opštine, prema posebnom zakonu.
Zakonom je propisan način popunjavanja radnih mesta i to trajnim premeštajem, sprovođenjem internog konkursa, preuzimanjem službenika ili zasnivanjem radnog odnosa nakon sprovedenog javnog konkursa. U skladu sa članom 91. stav 1. i 2. Zakona poslodavac može preuzeti od drugog poslodavca iz člana 4. ovog zakona, odnosno iz državnog organa, bez konkursa, službenika koji je u radnom odnosu na neodređeno vreme. Preuzimanje službenika vrši se na osnovu sporazuma o preuzimanju uz saglasnost službenika koji se preuzima. Prema tome, Zakonom je propisano da se službenik može preuzeti od drugog poslodavca iz člana 4. Zakona kojim je definisano da je poslodavac funkcionera, službenika i nameštenika u autonomnoj pokrajini je autonomna pokrajina, odnosno poslodavac funkcionera, službenika i nameštenika u jedinicama lokalne samouprave je jedinica lokalne samouprave, kao i iz državnog organa.
Imajući u vidu navedeno Zakon o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave, ne predviđa mogućnost preuzimanja zaposlenih u organe jedinica lokalnih samouprava od drugih poslodavaca koji nisu definisani navedenim članom 4. Zakona, odnosno preuzimanje zaposlenih iz javnih preduzeća.