Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjeDa li vlasnik stana, koji ne živi u stanu, može da ostvari pravo na poreski kredit ukoliko je na stanu konstituisano pravo plodouživanja?
Pravo plodouživanja može se ustanoviti ugovorom. Ukoliko se plodouživanje ustanovljava ugovorom o poklonu, prodavac prenosi pravo svojine na poklonoprimca, a ugovorne strane ugovore pravo doživotnog ili ne plodouživanja za poklonodavca na poklonjenoj stvari. Nepokretnosti se mogu kоristiti i kada ona nije njihova, odnosno na njima može postojati pravo plodouživanja, upotrebe ili stanovanja.
Obaveza po osnovu poreza na imovinu u skladu sa članom 10. Zakona o porezu na imovinu nastaje najranijim od sledećih dana: danom sticanja prava na koje se porez na imovinu plaća u skladu sa članom 2. stav 1. i članom 2a ovog zakona, danom uspostavljanja državine kad se porez plaća na državinu, danom početka korišćenja, danom osposobljavanja, danom izdavanja upotrebne dozvole, odnosno danom omogućavanja korišćenja imovine na drugi način.
Poreska obaveza je nastala i ako postoje uslovi da se nepokretnost može koristiti, a obveznik je ne koristi. Naime, pravo je (ali ne i obaveza) obveznika poreza da objekat na kome je imalac prava koristi.
U skladu sa članom 13. Zakona o porezima na imovinu utvrđeni porez na kući za stanovanje ili stanu u kojem stanuje obveznik i u kojoj je prijavljeno njegovo prebivalište, u skladu sa zakonom kojim se uređuje prebivalište građana, umanjuje se za 50%, a najviše 20.000 dinara.
Ako na jednoj kući za stanovanje ili stanu ima više obveznika, pravo na umanjenje utvrđenog poreza ima svaki obveznik koji u toj kući za stanovanje ili stanu stanuje čije prebivalište je prijavljeno u toj kući ili stanu, u visini srazmernoj njegovom udelu u pravu na toj kući za stanovanje ili stanu u odnosu na iznos za koji se porez umanjuje, u skladu sa stavom 1. ovog člana.
Domaćinstvom, u smislu ovog zakona, smatra se zajednica života, privređivanja i trošenja ostvarenih prihoda članova te zajednice. Ako su za istu kuću ili stan ispunjeni uslovi za umanjenje utvrđenog poreza po više osnova umanjenje se vrši po jednom osnovu koji je najpovoljniji za obveznika.
Shodno navedenom, ukoliko vlasnik stana ne stanuje u kući za stanovanje ili stanu koja je predmet poreza na imovinu i nema prijavljeno prebivalište u njoj u skladu sa zakonom kojim se uređuje prebivalište građana, nema pravo na poreski kredit.
Da li nadležni organ podnosi prijavu Komisiji za kontrolu državne pomoći, u smislu odredbi člana 7. stav 5. Zakona o pretvaranju prava korišćenja u pravo svojine na građevinskom zemljištu uz naknadu, kada utvrdi da postoje uslovi za umanjenje tržišne vrednosti neizgrađenog građevinskog zemljišta, a radi se o građevinskom zemljištu izvan građevinskog područja, koje se nalazi na teritoriji jedinice lokalne samouprave za koju je utvrđeno da se radi o nedovoljno razvijenoj JLS, odnosno o JLS sa izuzetno niskim životnim standardom ili visokom stopom nezaposlenosti (član 7. stav 2. Zakona o pretvaranju prava korišćenja u pravo svojine na građevinskom zemljištu uz naknadu)?
U praksi, zahtev se podnosi Komisiji za kontrolu državne pomoći, s tim da se umanjenje po ovom osnovu ne vrši, imajući u vidu da se pomenuta Uredba iz 2015. godine odnosila samo na zahteve za konverziju koji su podneti do 31.12.2015. godine.
Do donošenja nove Uredbe, mišljenje Stručne službe SKGO je da umanjenje ne treba vršiti po ovom osnovu.
Da li može da se vrši konverzija neizgrađenog građevinskog zemljišta izvan građevinskog područja?
Prema odredbama Zakona o pretvaranju prava korišćenja u pravo svojine na građevinskom zemljištu iz naknadu, predmet konverzije je izgrađeno ili neizgrađeno građevinsko zemljište. Zakon ne govori o zemljištu unutar ili izvan građevinskog područja, već samo i izgrađenom i neizgrađenom građevinskom zemljištu.
S tim u vezi, prema mišljenju Stručne službe SKGO, uz ispunjenje svih drugih zakonskih uslova moguća je konverzija građevinskog zemljišta izvan građevinskog područja.
U otvorenom postupku javne nabavke usluga čišćenja poslovnih prostorija, izabrani ponuđač je odbio da zaključi ugovor (fizički je bio prisutan), sledeći ponuđač ispunjava uslove i njegova ponuda je iznad procenjene vrednosti. Ako se pozove sledeći ponuđač da li treba da se donese odluka o dodeli ugovora, gde se bira sledeći ponuđač i da li ponuđač koji je odbio da potpiše ugovor ima aktivnu legitimaciju u daljem postupku?
Članom 152. stav 2. Zakona o javnim nabavkama je predviđeno da ako ponuđač odbije da zaključi ugovor o javnoj nabavci, naručilac može da zaključi ugovor sa prvim sledećim najpovoljnijim ponuđačem.
Stavom 3. istog člana je propisano da će naručilac ponovo izvršiti stručnu ocenu ponuda i doneti odluku o dodeli ugovora ako je zbog metodologije dodele pondera potrebno da se utvrdi prvi sledeći najpovoljniji ponuđač.
Iz navedenog proizilazi da u situaciji kada ponderisanje nije predviđeno konkursnom dokumentacijom, dakle kada je najniža cena jedini kriterijum za dodelu ugovora, tada naručilac nema obavezu da donosi novu odluku o dodeli ugovora, već poziva sledećeg najpovoljnijeg ponuđača da zaključi ugovor, odnosno obaveštava ga o razvoju događaja, proverava rok važenja njegove ponude, sve dokaze i sredstva obezbeđenja (ukoliko su tražena) i šalje mu potpisan ugovor.
Ponuđač koji je odbio da zaključi ugovor iz neopravdanih razloga mora da trpi posledice, tj. ako je zahtevano sredstvo obezbeđenja za ozbiljnost ponude ono mora da bude aktivirano prema tom ponuđaču.
Taj ponuđač ne može ništa da preduzme po novom ugovoru, jer se ne donosi nova odluka o dodeli ugovora, već naručilac postupa po postojećoj odluci iz koje se jasno vidi rangiranje ponuđača.
Uvek je potrebno sačiniti dopis kojim se objašnjava takvo postupanje naručioca, koji postaje sastavni deo predmeta i dokumentacije ovog postupka, za slučaj kontrole.
Kako oporezovati obveznika za sportski objekat, obzirom na to da se radi o objektu zatvorenog tipa, koji je izgrađen od lima i koji je vezan za podlogu tj. ima temelj, da li kao pomoćni ili kao poslovni objekat?
U skladu sa članom 2. Zakona o porezima na imovinu, propisano je da se nepokretnostima, u smislu stava 1. ovog člana, smatraju:
Prema članu 6b Zakona o porezima na imovinu:
-„poslovni objekat“ je zgrada ili drugi (nadzemni i podzemni) građevinski objekat, odnosno posebni deo objekta (lokal, kancelarija i sl.), koji je namenjen za obavljanje delatnosti;
- „pomoćni objekti“ su samostalni objekti koji ne služe za stanovanje ili obavljanje delatnosti i ne razvrstavaju se u objekte iz člana 6a stav 1. tač. 5) do 7) ovog zakona, i to:
- “pomoćni objekti” koji nisu zgrade (bunari, bazeni, rezervoari, cisterne i sl.);
- “pomoćne zgrade” (prizemne zgrade i zgrade čija je podna površina ispod površine zemlje) koje su u funkciji stambenog, odnosno poslovnog objekta, koji je izgrađen na istom zemljištu (kotlarnice, podrumi, šupe za smeštaj ogreva i sl.).
U konkretnom slučaju, treba proveriti da li je za predmetni objekat dobijena građevinska dozvola, da li je podnet zahtev za ozakonjenje, kao i da li postoji priložena dokumentacija uz taj zahtev. Takođe, treba proveriti da li je na toj adresi registrovana delatnost (i koja), ko i po kom osnovu plaća struju, komunalne usluge i sl.
Određivanje vrste nepokretnosti, zavisi i od toga da li se na tom zemljištu, pored predmetnog sportskog objekta nalazi još neki objekat, koji se može smatrati glavnim objektom, kao i koja je vrsta glavnog objekta.
Ukoliko na zemljištu pored sportskog postoji i kuća za stanovanje, tada se ovaj objekat može razvrstati u pomoćni objekat i smatrati se objektom koji je u funkciji glavnog (stambenog) objekta isključivo ako se ne koristi za obavljanje delatnosti, što se mora utvrditi u poreskom postupku.
Ukoliko na zemljištu pored sportskog objekta, postoji i drugi poslovni objekat tako da su oba namenjena za obavljanje delatnosti, tada se ovaj sportski objekat razvrstava u poslovni objekat jer je namenjen za obavljanje delatnosti (bez obzira što je zatvorenog tipa).
Ukoliko je ovaj objekat izgrađen kao samostalni objekat, tada se isti ne može razvrstati u pomoćni objekat, već se jedino može razvrstati u poslovni prostor, s obzirom da se može smatrati da je namenjen za obavljanje delatnosti (bez obzira da li je otvorenog ili zatvorenog tipa).