Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjeMinistarstvo zaštite životne sredine stava je da udruženje nije obveznik plaćanja predmetne naknade osim u slučaju da obavljanjem delatnosti ostvaruje prihod (a o čemu je dužan da sačinjava i dostavlja redovne finansijske izveštaje), pri čemu utvrđeni iznos naknade za plaćanje ne može biti veći od 0,4% godišnjeg prihoda obveznika naknade u godini koja prethodi godini za koju se vrši utvrđivanje naknade za zaštitu i unapređivanje životne sredine (član 2. stav 6. Uredbe). Da li je obveznik eko naknade i udruženje koje ostvaruje prihod isključivo po osnovu donacija (a ne od prodaje roba i usluga)?
Zakonom o naknadama za korišćenje javnih dobara propisano je da naknadu za zaštitu i unapređivanje životne sredine plaćaju pravna lica i preduzetnici.
Uredbom o kriterijumima za određivanje aktivnosti koje utiču na životnu sredinu su propisani kriterijumi za plaćanje naknade, pa je za plaćanje nakade neophodno da pravno lice ili preduzetnik ispunjava sledeće
uslove:
Prema Uredbi o kriterijumima za određivanje aktivnosti koje utiču na životnu sredinu, obveznici naknade su pravna lica i preduzetnici koji obavljaju aktivnosti koje utiču na životnu sredinu u okviru svoje pretežne delatnosti.
Prema Zakonu o udruženjima, član 4, udruženje stiče status pravnog lica danom upisa u registar. Registar udruženja vodi APR, shodno članu 26. Zakona.
Prema tome, udruženja građana su pravna lica i samim tim su obveznici naknade prema Zakonu o naknadama za korišćenje javnih dobara.
Registrovana udruženja imaju svoj PIB i pretežnu šifru delatnosti.
Prema Zakonu o računovodstvu, udruženja građana imaju obavezu vođenja poslovnih knjiga, kao i sačinjavanje i podnošenje finansijskih izveštaja. To dalje znači da imaju podatak o razvrstanju, podatak o ostvarenom prihodu u prethodnoj godini koji je neophodan za utvrđivanje naknade.
Naime, U Prilogu Uredbe, kao delatnosti koje imaju mali negativan uticaj na životnu sredinu, pobrojane su između ostalog i uslužne delatnosti u koje spada i delatnost udruženja, a u redovnom godišnjem finansijskom izveštaju ovih pravnih lica, u bilansu uspeha u poslovne prihode, između ostalog, spadaju i prihodi od donacija, dotacija, subvencija i sl. ( redni broj 64. bilansa uspeha ).
U tom smislu, smatramo da sva udruženja jesu obveznici naknade za zaštitu i unapređivanje životne sredine, jer nijednom zakonskom odredbom nisu izuzeti. Dakle, udruženja ispunjavaju sve propisane uslove da podnesu prijavu, pri čemu naknadu plaćaju udruženja koja obavljanjem delatnosti ostvaruju poslovni prihod (što je podatak iskazan u finansijskom izveštaju u bilansu uspeha u delu A. Poslovni prihodi), dok se onima čiji je poslovni prihod nula dinara, donosi rešenje kojim se utvrđuje naknada u iznosu nula dinara.
Da li se komunalna taksa za isticanje firme naplaćuje posebno za svaki objekat oporezivanja na teritoriji jedne lokalne samouprave? Konkretno, u pitanju je više kladionica koje se nalaze na različitim lokacijama, zonama na teritoriji jedne LS, a u vlasništvu su istog pravnog lica. Ima li primer takvih rešenja od LPA i ako mogu da se dostave?
U skladu sa Mišljenjem Ministarstva finansija pod brojem 011-00-00643/2015-03 od 11. januara 2016. godine, u stavu 2 . navedeno je da je članom 16. i 17. Zakona o finansiranju lokalne samouprave („Sl. glasnik RS“ br.62/06, 47/11, 93/12, 99/13 i 125/14-usklađeni din.iznosi) propisano da je firma svaki istaknuti naziv ili ime koje upućuje na to da pravno ili fizičko lice obavlja određenu delatnost, a da jedinica lokalne samouprave može utvrditi lokalne komunalne takse u različitoj visini zavisno od delatnosti, površine i tehničko-upotrebnih karakteristika objekta, veličine pravnog lica u smislu zakona kojim se uređuje računovodstvo i po delovima teritorije, odnosno zonama u kojima se nalaze objekti, predmeti ili vrše usluge za koje se plaćaju takse.
U skladu sa stavom 3. istog mišljenja navedeno je da je članom 18. Zakona propisano da se aktom skupštine jedinice lokalne samouprave kojim se uvodi lokalana komunalna taksa, utvrđuju obveznici, visina, olakšice, rokovi i način plaćanja lokalne komunalne takse, a Odlukama o lokalnim komunalnim taksama koje donose jedinice lokalne samouprave propisuju se iznosi firmarine za jedan istaknuti naziv koji upućuje na to da pravno ili fizičko lice obavlja određenu delatnost. U članu 4. Mišljenja navedeno je da u skladu sa članom 16. Zakona, pravno lice za svaku firmu istaknutu van poslovnog objekta, odnosno koje ima više od jedne poslovne jedinice/objekta plaća posebno za svaku poslovnu jedinicu/objekat lokalnu komunalnu taksu za isticanje firme na poslovnom prostoru najviše do iznosa propisanog u članu 15a Zakona. Navedena odredba nedvosmisleno upućuje na obavezu pravnog ili fizičkog lica, kao obveznika, da firmarinu plaća za svaku poslovnu jedinicu (proizvodni pogon i drugi poslovni prostor u kojem obavlja registrovanu delatnost van sedišta) najviše do iznosa propisanog ovim zakonom.
U skladu sa članom 11. stav 3. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji („Sl. glasnik RS“, br. 80/02...144/20) - mišljenja Ministarstva finansija o primeni konkretnih propisa, u cilju obezbeđenja jedinstvenog sprovođenja propisa, obavezujuća su za postupanje lokalne poreske administracije kao organa jedinice lokalne samouprave koji utvrđuje lokalnu komunalnu taksu.
Shodno navedenom, ako poreski obveznik obavlja delatnost na više lokacija, u obavezi je da plaća taksu za isticanje firme za svaku lokaciju posebno.
Da li odluku o isknjižavanju/uknjižavanju imovine (prenos knjigovodstvene evidencije o nepokretnostima koje se vode o poslovnim knjigama korisnika u poslovne knjige osnivača) donosi Predsednik opštine ili Skupština opštine?
Kod postupka uknjižavanja/isknjižavanja imovine primenjuje se isti način postupanja kao kod raspolaganja ili sticanja imovine opštine.
Naime, ko je organ koji je nadležan za pribavljanje/otuđenje imovine iz javne svojine opštine propisano je u Statutu opštine. Isti organ je nadležan da donese i odluku da se neka imovina uknjiži/isknjiži iz poslovnih knjiga.
Da bi se imovina koja se vodi u poslovnim knjigama korisnika unela u poslovne knjige osnivača, potrebno je da najpre rukovodilac korisnika donese odluku o isknjižavanju iz svoje poslovne evidencije, kako bi nakon toga Statutom određen nadležni organ osnivača doneo odluku o uknjižavanju u evidenciju osnivača.
Dakle, pre bilo kakve radnje potrebno je da se proveri ko je nadležan organ po Statutu vaše opštine za pitanja raspolaganja/pribavljanja u javnu svojinu.
Opštini su odobrena sredstva po konkursu ministarstva za nabavku opreme/osnovno sredstvo i projektne dokumentacije za potrebe drugog subjekta (ustanove, verske organizacije i sl. čiji osnovač nije Opština). Postupak nabavke pomenute opreme će se sprovesti u skladu sa Zakonom o javnim nabavkama. Kako i na koji način, knjigovodstveno (akt, rešenje i sl), Opština može pomenuta sredstva (opremu, osnovno sredstvo) preneti u vlasništvo subjekta za čije potrebe se oprema nabavlja? Plaćanje će se vršiti sa ekonomske klasifikacije 511 i 512.
U slučaju da opština sama sprovodi postupak nabavke pomenute opreme takva nabavka se vodi na osnovna sredstva u pripremi. Opština nakon sprovedenog postupka nabavke može takva sredstva da da na korišćenje ili u trajno vlasništvo ukoliko je tako predviđeno samim projektom na osnovu kojeg je opština i dobila sredstva za nabavku opreme, tj. ako je krajnji korisnik već opredeljen projektom.
Takođe, potrebno je da se vidi u Statutu opštine koji organ je nadležan za donošenje takve odluke, uglavnom je to Skupština opštine.
Nakon donošenja odluke od strane nadležnog organa, opština može da zaključi ugovor o prenosu opreme krajnjem korisniku.
Da li postoji osnov da jedinica lokalne samouprave operatoru (delatnost: kablovske telekomunikacije) naplaćuje lokalnu komunalnu taksu za isticanje firme na poslovnom prostoru, kada je firma istaknuta na baznoj stanici odnosno na poslovnom prostoru po baznoj stanici? Naime u Mišljenju Ministarstva finansija br. 434-06-00046/2011-06,od 16.11.2011. godine je data interpretacija shodno tada važećim odredbama Zakona o finansiranju lokalne samouprave (ZoFLS). Imajući u vidu da je ovo mišljenje iz 2011. godine, a posebno imajući u vidu odredbe važećeg ZoFLS čl. 16. i druge, postoji nedoumica u pogledu toga da li JLS može da utvrđuje predmetnu lokalnu komunalnu taksu.
U skladu sa članom 11. stav 3. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji („Sl. glasnik RS“, br. 80/02...144/20) mišljenja Ministarstva finansija o primeni konkretnih propisa, u cilju obezbeđenja jedinstvenog sprovođenja propisa, obavezujuća su za postupanje lokalne poreske administracije kao organa jedinice lokalne samouprave koji utvrđuje lokalnu komunalnu taksu primenom tog zakona.
Mišljenje Ministarstva finansija broj 434-06-00046/2011-06 od 16.11.2011. godine, poziva se na odredbe člana 15. i 16. Zakona o finansiranju lokalne samouprave ("sl. glasnik RS", BR. 62/06 i 47/11), kao i odredbe člana 4. Zakona o elektronskim komunikacijama ("Sl. glasnik RS", br. 44/10).
Članom 15. Zakona o finansiranju lokalne samouprave ("Sl. glasnik RS", br. 62/06...126/20 - uskl. din. iznosi), koji se sada primenjuje propisano je da se lokalna komunalna taksa može uvoditi, između ostalog, za isticanje firme na poslovnom prostoru, dok je odredba ovog člana koja se odnosi na isticanje i ispisivanje firme van poslovnog prostora brisana.
Članom 16. istog zakona propisano je da je firma, u smislu ovog zakona, svaki istaknuti naziv ili ime koje upućuje na to da pravno ili fizičko lice obavlja određenu delatnost. Navedene odredbe su iste kao i u zakonu koji se primenjivao 2011. godine, kada je izdato Mišljenje Ministarstva finansija.
Odredbe člana 4. Zakona o elektronskim komunikacijama ("Sl. glasnik RS", br. 44/10, ..., 95/18-dr. zakon), koji se sada primenjuje ne razlikuju se od odredbi člana 4. tog zakona koje su navedene u Mišljenju Ministarstva finansija iz 2011. godine.
Uzimajući u obzir da je predmetno mišljenje Ministarstva finansija dato pozivajući se na odredbe zakona koje se do danas nisu promenile, po našem mišljenju ne možemo reći da se predmetno mišljenje ne može i dalje koristiti. Pri tom napominjemo da nemamo saznanja da li je nakon toga izdato drugačije mišljenje na ovu temu, što nije isključeno, uzimajući u obzir da pojam "poslovni prostor" koji se koristi u Zakonu o finansiranju lokalne samouprave nigde nije precizno definisan niti se može iz bilo kog propisa tačno znati šta jeste a šta nije poslovni prostor.
Takođe, sud prilikom odlučivanja ne uzima u obzir mišljenja Ministarstva finansija kao obavezujuća.
Za konačan stav i potvrđivanje predmetnog mišljenja preporučujemo obraćanje Ministarstvu finansija, koje je jedino nadležno za to.