Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjeNa koji način zaposleni/službenici mogu da ostvare svoja prava i kome mogu da se obrate kada imaju određeno zvanje, ali niži koeficijent od predviđenog? Naime, službenici koji su ostvarili uslov za napredovanje i dobili veće zvanje, ne mogu da ostvare svoje pravo da dobiju i veći koeficijent za platu iz razloga što se i dalje odlaže primena Zakona o platama koji bi to omogućio.
Što se tiče utvrđivanja plate zaposlenih u JLS, do početka primene Zakona o platama službenika i nameštenika u organima autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave, nastavljaju da se primenjuju postojeći propisi, odnosno Zakon o platama u državnim organima i javnim službama i Uredba o koeficijentima za obračun i isplatu plata imenovanih i postavljenih lica i zaposlenih u državnim organima. Visina koeficijenta i dodatnih koeficijenata, kao i uvećanja koeficijenata, koji su utvrđeni navedenom uredbom, korespondira sa složenošću i odgovornošću poslova koji se obavljaju u odgovarajućim zvanjima.
S tim u vezi, do izmene u visini osnovnog koeficijenta koji se vezuju za zvanje službenika, kao i dodatnog koeficijenta koji se vezuje takođe za zvanje, može doći ukoliko službenik bude raspoređen, odnosno premešten na radno mesto na kome se poslovi obavljaju u drugom zvanju koje podrazumeva drugačiju složenost i odgovornost poslova.
Da li lice koje je izabrano na osnovu raspisanog javnog konkursa i ima položen državni stručni ispit, a nije radilo u državnom organu, već u domu zdravlja čiji je osnivač JLS, mora da bude upućeno na probni rad?
U skladu sa članom 72. Zakona o zaposlenima u AP i JLS probni rad je obavezan za sva lica koja nisu zasnivala radni odnos u organu autonomne pokrajine, jedinici lokalne samouprave, ili državnom organu. Probni rad za radni odnos zasnovan na neodređeno vreme traje šest meseci. Za radni odnos na određeno vreme, probni rad je obavezan samo ako je radni odnos zasnovan na duže od šest meseci, i traje dva meseca.
S obzirom da dom zdravlja nije organ jedinice lokalne samouprave, probni rad je obavezan za lice koje prvi put zasniva radni odnos u organu JLS bez obzira da li to lice ima položen državni stručni ispit ili ne.
Ukoliko je zaposleni radio u Republičkom zavodu za statistiku i Veću za prekršaje, a zatim zasnovao radni odnos u organu JLS, da li se pri utvrđivanju prava na isplatu jubilarne nagrade od strane poslodavca JLS računaju i godine rada u Republičkom zavodu za statistiku i Veću za prekršaje? Zaposleni je u Republičkom zavodu za statistiku i u Veću za prekršaje radio manje od 10 godina i nije isplaćena jubilarna nagrada.
Članom 50. stav 1. Posebnog kolektivnog ugovora za zaposlene u JLS ("Sl. glasnik RS", br. 38/19), zaposleni ima pravo na jubilarnu novčanu naknadu u visini prosečne mesečne zarade bez poreza i doprinosa po zaposlenom u Republici Srbiji prema objavljenom podatku organa nadležnog za poslove statistike, za poslednji mesec u prethodnoj kalendarskoj godini u odnosu na kalendarsku godinu u kojoj se jubilarna nagrada ostavruje, s tim što se visina novčane naknade uvećava za 30% i to:
Prema stavi 2. istog člana zaposleni ostavruje pravo na jubilarnu nagradu za navršenih 10, 20, 30, 35 i 40 rada provedenih u radnom odnosu u državnom organu, organu autonomne pokrajine, odnosno jedinice lokalne samouprave, bez obzira na to u kom organu je zaposleni ostavrivao prava iz radnog odnosa.
Stavom 3. propisano je u slučaju da poslodavac preuzme poslove i zaposlene od drugog poslodavca kao uslov za ostavrivanje prava na jubilarnu nagradu računaju se i godine rada u radnomodnosu kod prethodnog poslodavca.
Kod zaposlenog koji je proveo godine u radnom odnosu u JLS i Republičkom zavodu za statistiku, period proveden u radnom odnosu u Republičkom zavodu za statistiku računa se u period potreban za ostvarivanje prava na jubilarnu novčanu nagradu, imajući u vidu da Republički zavod za statistiku ima status organa državne uprave (posebne organizacije) u skladu sa Zakonom o ministarstvima ("Sl.glasnik RS", br. 44/14, 45/15, 54/15 i 96/15 - dr.zakon, 62/17) i Zakonom o državnoj upravi ("Sl. glasnik RS", br. 79/05, 101/07, 95/10, 99/14, 30/18 - dr.zakon, 47/18).
Prema tome, ukoliko zaposleni ima ukupno navrđenih 35 godina rada u radnom odnosu u organima JLS i u državnom organu, kao što je to u konkretnom slučaju Republički zavod za statistiku, on ima pravo na jublarnu novčanu u skladu sa članom 50. Posebnog kolektivnog ugovora za zaposlene u JLS.
Takođe, ukoliko je zaposleni bio u radnom odnosu u Veću za prekršaje i u organu JLS, sabiraju se godine rada za utvrđivanje prava na jublarnu nagradu, imajući u vidu da zaposleni ostvaruje pravo na jubilarnu nagradu za godine rada provedene u radnom odnosu u državnom organu, organu autonomne pokrajine, odnosno jedinice lokalne samouprave, bez obzira na to u kom organu je zaposleni ostvarivao prava iz radnog odnosa.
Ukoliko je zaposlenom mirovao radni odnos, zbog postavljenja na funkciju u drugoj JLS, u tom slučaju se zaposlenom koji je odrđen broj godina proveo na stalnom radu kao funkcioner u organu u bilo kojojn JLS, u godine rada, potrebne za sticanje prava na jubilarnu novčanu nagradu uračunava i ovaj period.
Ko određuje platu pomoćnika predsednika opštine? Da li pomoćniku predsednika opštine u Pravilniku o sistematizacije odrediti zvanje?
Članom 58. Zakona o lokalnoj samoupravi uređeno je da se statutom opštine može predvideti da se za pojedine oblasti (ekonomski razvoj, urbanizam, primarna zdravstvena zaštita, zaštita životne sredine, poljoprivreda i dr.) postavljaju pomoćnici predsednika opštine. Pomoćnike predsednika opštine postavlja i razrešava predsednik opštine. Pomoćnici predsednika opštine pokreću inicijative, predlažu projekte i sačinjavaju mišljenja u vezi sa pitanjima koja su od značaja za razvoj u oblastima za koje su postavljeni i vrše druge poslove po nalogu predsednika opštine. Pomoćnici predsednika opštine se postavljaju u kabinetu predsednika opštine najduže na period dok traje dužnost predsednika opštine. U opštini do 15.000 stanovnika može biti postavljen jedan pomoćnik predsednika opštine, u opštini do 50.000 stanovnika najviše dva pomoćnika, a u opštini do 100.000 stanovnika najviše tri pomoćnika, u skladu sa podacima poslednjeg popisa stanovništva.
Članom 3. Zakona o zaposlenima u AP i JLS predviđeno je da se zaposlenima, u smislu ovog zakona, smatraju funkcioneri koji na osnovu zakonom ili pokrajinskim propisom utvrđene obaveze ili ovlašćenja, imaju obavezu, odnosno koriste pravo da budu na stalnom radu (u daljem tekstu: zasnivaju radni odnos) radi vršenja dužnosti, službenici i nameštenici. Funkcioner je izabrano, imenovano, odnosno postavljeno lice (osim službenika na položaju) u organima autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave, odnosno u organima gradske opštine, kao i u službama i organizacijama koje oni osnivaju prema posebnom propisu. Članom 4. istog Zakona je dalje predviđeno da je poslodavac funkcionera, službenika i nameštenika jedinica lokalne samouprave. Za funkcionere u autonomnim pokrajinama, prava i dužnosti u ime poslodavca, vrši skupština autonomne pokrajine, odnosno radno telo skupštine utvrđeno statutom ili aktom skupštine kojim se uređuje nadležnost, sastav i organizacija radnih tela skupštine ili izvršni organ autonomne pokrajine, odnosno stručna služba izvršnog organa utvrđena pokrajinskim propisom.
Iz navedenih odredbi se zaključuje da akt o određivanju plate pomoćniku predsednika donosi radno telo skupštine utvrđeno statutom ili aktom skupštine kojim se uređuje nadležnost, sastav i organizacija radnih tela skupštine. Što se tiče utvrđivanja plate postavljenih lica u JLS i dalje se primenjuje Zakon o platama u državnim organima i javnim službama i Uredba o koeficijentima za obračun i isplatu plata imenovanih i postavljenih lica i zaposlenih u državnim organima. U skladu sa tim, koeficijenti za obračun i isplatu plata postavljenih lica u organima teritorijalne autonomije i lokalne samouprave utvrđuju se najviše do koeficijenata utvrđenih aktom Vlade iz člana 8. ovog zakona, i to: 1) za postavljena lica u organima teritorijalne autonomije i gradu Beogradu - najviše do koeficijenta za obračun i isplatu plate funkcionera koji rukovodi posebnom organizacijom; 2) za postavljena lica u gradovima najviše do koeficijenta za obračun i isplatu plate sekretara ministarstva; 3) za postavljena lica u opštinama sa preko 60.000 stanovnika - najviše do koeficijenta za obračun i isplatu plate načelnika okruga; 4) za postavljena lica u ostalim opštinama - najviše do 90% koeficijenta za obračun i isplatu plate načelnika okruga. Dalje je Uredbom o koeficijentima za obračun i isplatu plata imenovanih i postavljenih lica i zaposlenih u državnim organima propisana visina osnovnog, odnosno dodatnog koeficijenta, kao i uvećanja po osnovu složenosti i odgovornosti poslova.
Što se određivanja zvanja tiče, članom 58. Zakona o lokalnoj samoupravi je predviđeno da se pomoćnici predsednika postavljaju u kabinetu predsednika opštine najduže na period dok traje dužnost predsednika opštine i ne utvrđuje im se zvanje, jer se u skladu sa Zakonom o zaposlenima u AP i JLS u zvanja razvrstavaju isključivo izvršilačka radna mesta i radna mesta rukovodioca organizacionih jedinica.
Kako obračunati minuli rad za zaposlene koji su internim konkursom zasnovali radni odnos u Gradskoj upravi, a prethodni radni odnos bio je u ustanovama koje osniva lokalna samouprava (npr. muzej, pozorište, kulturni centar, dom omladine, javna preduzeća)?
U skladu sa članom 36. Posebnog kolektivnog ugovora za zaposlene u JLS zaposleni ima pravo na dodatak na osnovnu platu u visini od 0,4% osnovne plate za svaku navršenu godinu rada u radnom odnosu (minuli rad) u državnom organu, organu autonomne pokrajine, odnosno organu lokalne samouprave, nezavisno od toga u kom organu je radio i da li je organ u kome je zaposleni radio u međuvremenu promenio naziv, oblik organizovanja ili je prestao da postoji. Pravo na minuli rad ostvaruje se i za godine rada kod poslodavca od koga je organ, odnosno poslodavac preuzeo nadležnosti, poslove i zaposlene. Zaposleni ostvaruje pravo na minuli rad i za godine rada provedene u organima ranijih saveznih država čiji je pravni sledbenik Republika Srbija, a koji su usled promene državnog uređenja prestali da postoje. Pravo na minuli rad u skladu sa ovim članom, ostvaruju zaposleni počev od 22. marta 2019. godine.
Iz navedenog se zaključuje da se pravo na dodatak za minuli rad ne može ostvariti za rad u ustanovama i preduzećima koje osniva JLS iz razloga što to nisu organi JLS.