Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjeDa li postoji mogućnost uvođenja pripravnosti na radu za vozače opštinske uprave, obzirom da se isti često pozivaju van radnog vremena za potrebe inspekcijskih službi?
Članom 6. Zakona o zaposlenima u AP i JLS predviđeno je da se na prava i dužnosti funkcionera i službenika koji nisu uređeni ovim ili posebnim zakonom ili drugim propisom, primenjuju opšti propisi o radu i poseban kolektivni ugovor za jedinice lokalne samouprave, kao i kolektivni ugovor kod poslodavca. Na prava i dužnosti iz radnog odnosa nameštenika primenjuju se opšti propisi o radu i kolektivni ugovori iz stava 1. ovog člana, ako ovim ili posebnim zakonom nije drukčije određeno.
Članom 8. Zakona o radu predviđeno je da Kolektivni ugovor i Pravilnik o radu (opšti akt) i ugovor o radu ne mogu da sadrže odredbe kojima se zaposlenom daju manja prava ili utvrđuju nepovoljniji uslovi rada od prava i uslova koji su utvrđeni zakonom. Opštim aktom i ugovorom o radu mogu da se utvrde veća prava i povoljniji uslovi rada od prava i uslova utvrđenih zakonom, kao i druga prava koja nisu utvrđena zakonom, osim ako zakonom nije drukčije određeno.
Sledstveno tome, kolektivnim ugovorom kod poslodavca i opštim aktom mogu se predvideti veća prava i povoljniji uslovi rada od prava i uslova utvrđenim zakonom. S obzirom na to da, navedeni propisi nisu predvideli pravo na naknadu za pripravnost na radu, takvo pravo bi se moglo pregovarati prilikom zaključenja kolektivnog ugovora kod poslodavca.
Da li mogu da se na jedno radno mesto prime na određeno vreme u skladu sa članom 70. stav 1. tačka 2, dva lica koja ispunjavaju uslove?
Član 70. stav 1. tačka 2) Zakona o zaposlenima u AP i JLS predviđa da se radni odnos može zasnovati i za vreme čije trajanje je unapred određeno (radni odnos na određeno vreme) zbog privremeno povećanog obima posla, koji postojeći broj zaposlenih ne može da izvrši, najduže na šest meseci u toku jedne kalendarske godine. Jedino ograničenje u skladu sa ovim članom je da radni odnos sa tim licima ne može trajati duže od 6 meseci u toku jedne kalendarske godine, dok ne predviđa ograničenje broja lica koja mogu biti angažovana na ovaj način.
Međutim, ovde treba imati u vidu i član 10. Zakona o načinu određivanja maksimalnog broja zaposlenih u javnom sektoru, koji kaže da ukupan broj zaposlenih na određeno vreme, zbog privremeno povećanog obima posla, lica angažovanih po ugovoru o delu, ugovoru o privremenim i povremenim poslovima, zaključenih neposredno ili preko omladinske ili studentske zadruge i lica angažovanih po drugim osnovima ne može biti veći od 10% broja zaposlenih na neodređeno vreme kod organizacionog oblika.
U pitanju je zahtev dve zaposlene koji se odnosi na ostvarivanje prava na isplatu jubilarne nagrade u Opštinskoj upravi. Naime, obe zaposlene su 2009. godine zasnovale radni odnos u privrednom društvu čiji je osnivač opština. Jedna je do tada bila u radnom odnosu kao knjigovođa u Mesnoj zajednici, dok je drugoj to bilo prvo zaposlenje. U 2019. godini počeo je postupak likvidacije pomenutog privrednog društva, te su iste nakon internog konkursa zasnovale radni odnos u Opštinskoj upravi. Obe su podnele zahtev za ostvarivanje prava na jubilarnu nagradu za 10 godina rada kod poslodavca, međutim one svoj radni odnosu u trajanju od 10 godina nisu ostvarile u Opštinskoj upravi niti nekom drugom organu JLS, već su radile u privrednom društvu čiji je osnivač bila opština i isto se ne smatra organom JLS. Kako postupiti u ovom slučaju?
Članom 50. Posebnog kolektivnog ugovora za zaposlene u JLS predviđeno je, između ostalog, da zaposleni ostvaruje pravo na jubilarnu nagradu za navršenih 10, 20, 30, 35 i 40 godina rada provedenih u radnom odnosu u državnom organu, organu autonomne pokrajine, odnosno jedinice lokalne samouprave, bez obzira na to u kom organu je zaposleni ostvarivao prava iz radnog odnosa. U slučaju da je poslodavac preuzeo poslove i zaposlene od drugog poslodavca kao uslov za ostvarivanje prava na jubilarnu nagradu računaju se i godine rada u radnom odnosu kod prethodnog poslodavca.
Sledstveno tome, za ostavrivanje prava na jubilarnu nagradu u slučaju kada je poslodavac preuzeo poslove i zaposlene od drugog poslodavca, ovi uslovi moraju biti kumulativno ispunjeni.
Vlada Republike Srbije je u julu 2018. godine donela Uredbu o koeficijentima za obračun i isplatu plata imenovanih i postavljenih lica i zaposlenih u državnim organima (“Sl. glasnik RS” broj 23/18), kojom je u članu 5. stav 2. posle šeste alineje dodata alineja sedma koja glasi: “zaposlenom koji radi na poslovima inspekcijskog terenskog nadzora u neposrednom kontaktu sa subjektima nadzora-najviše do 20%”. Dalje, je dopunjeno da se uvećanje koeficijenata vrši u okviru raspoložive mase sredstava za plate, naknade, troškova i druga primanja za 2018. i naredne dve budžetske godine, te da se primenjuje počev od obračuna i isplata za avgust 2018. Članom 4. Zakona o privremenom uređivanju osnovica za obračun i isplatu plata, odnosno plata i drugih stalnih primanja kod korisnika javnih sredstava (“Sl. glasnik RS” broj 116/14 i 95/18) predviđeno je da su ništave odredbe opšteg uli pojedinačnog akta (osim pojedinačnog akta kojim se plata povećava po osnovu napredovanja) kojima se povećavaju osnovice, koeficijenti i drugi elementi, odnosno uvode novi elementi, na osnovu kojih se povećava iznos plata i drugog stalnog primanja kod subjekta iz člana 2. ovog zakona, donet za vreme primene ovog zakona. Sagledavajući odredbe člana 4. Zakona o privremenom uređivanju osnovica za obračun i isplatu plata, odnosno plata i drugih stalnih primanja kod korisnika javnih sredstava koji je još uvek na snazi, ne može doći do primene dopunjenih odredbi Uredbe o koeficijentima za obračun i isplatu plata imenovanih i postavljenih lica i zaposlenih u državnim organima, jer bi upravo primenom dodatnog koeficijenta došlo do povećanja iznosa plate zaposlenih. Da li se primenom dopuna Uredbe i priznanjem dodatnog koeficijenta za zaposlene koji rade na poslovima inspekcijskog terenskog nadzora u neposrednom kontaktu sa subjektima nadzora-najviše do 20%, krše odredbe člana 4. Zakona o privremenom uređivanju osnovica za obračun i isplatu plata, odnosno plata i drugih stalnih primanja kod korisnika javnih sredstava, odnosno da li su navedene odredbe u suprotnosti?
U vezi sa pitanjem o dopuni Uredbe o koeficijentima za obračun i isplatu plate imenovanih i postavljenih lica i zaposlenih u državnim organima mišljenja smo da se odredbe člana 4. Zakona o privremenom uređivanju osnovica za obračun i isplatu plata, odnosno zarada i drugih stalnih primanja kod korisnika javnih sredstava odnose na ništavost opštih i pojedinačnih akata kod poslodavca, i da nema kolizije u slučaju navedene Uredbe.
Članom 54. stav 1. Zakona o zaposlenima u AP i JLS (“Sl. glasnik RS” broj 21/16, 113/17, 95/18 i 113/17 – dr.zakon) predviđeno je da službenik kome je prestao rad na položaju iz razloga utvrđenih članom 51. tač. 1), 2) i 10) ovog zakona ima pravo da kod poslodavca bude raspoređen na drugo radno mesto za koje ispunjava uslove, dok je članom 51. tačka 1. predviđeno da službeniku prestaje rad na položaju protokom vremena na koje je postavljen, tačkom 2. podnošenjem pismene ostavke i tačkom 10. ukidanjem položaja. Pitanje se odnosi na primenu člana 54. stav 1., u slučaju da lice koje je službenik na položaju (načelnik Opštinske uprave), a pre stupanja na položaj nije bio u radnom odnosu u Opštinskoj upravi može da bude raspoređen na upražnjeno radno mesto za koje ispunjava uslov, a rad na položaju je prestao u slučajevima iz člana 51. tač. 1), 2) i 10) i da li je tad potrebna saglasnost Komisije za novo i dodatno radno angažovanje u smislu Zakona o budžetskom sistemu? Lice pre stupanja na položaj nije bilo u radnom odnosu u Opštinskoj upravi, već istom miruje radni odnos.
U slučaju kada se u skladu sa članom 54. Zakona o zaposlenima u AP i JLS službenik na položaju kome je prestao rad na položaju raspoređuje na drugo radno mesto u tom organu nije potrebna saglasnost Komisije za davanje saglasnosti za novo zapošljavanje i dodatno radno angažovanje kod korisnika javnih sredstava, bez obzira da li je na mesto službenika na položaju izabran kandidat koji je pre toga radio u tom organu ili ne.