Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjeDa li službenik koji je završio pravni fakultet Megatrend univerziteta u Beogradu treba da polaže ispit za sticanje sertifikata za službenika za javne nabavke?
Članom 185. Zakona o javnim nabavkama („Sl. glasnik RS“, br. 91/2019) predviđeno je da je naručilac dužan da licima koja obavljaju poslove javnih nabavki omogući osposobljavanje za obavljanje poslova javnih nabavki i polaganje ispita za službenika za javne nabavke, kao i kontinuirano usavršavanje. Kancelarija za javne nabavke propisuje postupak i uslove za sticanje sertifikata za službenika za javne nabavke i vodi registar službenika za javne nabavke.
Članom 3. Pravilnika o postupku i uslovima za sticanje sertifikata za službenika za javne nabavke i vođenju Registra službenika za javne nabavke („Službeni glasnik RS“, br. 93/2020 i 21/2021) predviđeno je da status kandidata za polaganje ispita za sticanje sertifikata, ima lice sa stečenim visokim obrazovanjem na studijama drugog stepena (diplomske akademske studije – master, specijalističke akademske studije, specijalističke strukovne studije), odnosno koje ima visoko obrazovanje sa akademskim nazivom master na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine, koje je podnelo prijavu za polaganje ispita ili za koje je prijavu podneo naručilac ili drugo pravno lice. Prijava za polaganje ispita (u daljem tekstu: prijava), podnosi se Kancelariji za javne nabavke (u daljem tekstu: Kancelarija). Uz prijavu se podnosi dokaz o plaćenim troškovima polaganja ispita.
Navedenim propisima nije predviđeno da se lice koje obavlja poslove javnih nabavki može osloboditi obaveze polaganja ispita za sticanje sertifikata za službenika za javne nabavke po bilo kom osnovu, pa tako ni po osnovu stečenog visokog obrazovanja iz određene oblasti.
Da li funkcioner koji je zasnovao radni odnos na određeno vreme za vreme vršenja funkcije člana Opštinskog veća ima pravo na obračun minulog rada za vreme provedeno na radu u Policijskoj stanici, po osnovu vršenja privremeno povremenih poslova?
Članom 36. Posebnog kolektivnog ugovora za zaposlene u jedinicama lokalne samouprave ("Sl. glasnik RS", br. 38/2019, 55/2020 i 51/2022) predviđeno je da zaposleni ima pravo na dodatak na osnovnu platu u visini od 0,4% osnovne plate za svaku navršenu godinu rada u radnom odnosu (minuli rad) u državnom organu, organu autonomne pokrajine, odnosno organu lokalne samouprave, nezavisno od toga u kom organu je radio i da li je organ u kome je zaposleni radio u međuvremenu promenio naziv, oblik organizovanja ili je prestao da postoji. Pravo na minuli rad ostvaruje se i za godine rada kod poslodavca od koga je organ, odnosno poslodavac preuzeo nadležnosti, poslove i zaposlene. Zaposleni ostvaruje pravo na minuli rad i za godine rada provedene u organima ranijih saveznih država čiji je pravni sledbenik Republika Srbija, a koji su usled promene državnog uređenja prestali da postoje. Pravo na minuli rad u skladu sa ovim članom, ostvaruju zaposleni počev od 22. marta 2019. godine.
S obzirom da se za minuli rad računaju godine rada provedene u radnom odnosu, a imajući u vidu da je odredbama Zakona o radu ("Sl. glasnik RS", br. 24/2005, 61/2005, 54/2009, 32/2013, 75/2014, 13/2017 - odluka US, 113/2017 i 95/2018 - autentično tumačenje) angažovanje po ugovoru o obavljanju privremenih i povremenih poslova definisano kao rad van radnog odnosa, vreme na koje je lice bilo angažovano po osnovu ovog ugovora se ne mogu računati u minuli rad.
Odredbom čl. 190. st.7. Zakona o zaposlenima u AP i JLS, predviđeno je da savki zaposleni ima pravo na uvid u podatke iz kadrovske evidencije ako se ti podaci odnose na njega. Da li uvid u kadrovsku evidenciju mogu imati načelnici gradskih uprava za zaposlne u njhovoj upravi?
Članom 4. stav 8. Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave ("Sl. glasnik RS", br. 21/2016, 113/2017, 95/2018 i 114/2021) predviđeno je da za službenike i nameštenike u jedinicama lokalne samouprave, prava i dužnosti u ime poslodavca, vrši načelnik gradske ili opštinske uprave ako je obrazovana kao jedinstven organ, odnosno načelnik uprave za pojedine oblasti, ili načelnik uprave gradske opštine (u daljem tekstu: načelnik uprave), odnosno rukovodilac koji rukovodi službom ili organizacijom iz člana 1. ovog zakona, ili organ nadležan za njegovo postavljenje.
U skladu sa članom 54. Zakona o lokalnoj samoupravi ("Sl. glasnik RS", br. 129/2007, 83/2014 - dr. zakon, 101/2016 - dr. zakon, 47/2018 i 111/2021 - dr. zakon) opštinskom upravom, kao jedinstvenim organom, rukovodi načelnik, a kada je opštinska uprava organizovana u više uprava, radom uprave rukovodi načelnik te uprave (član 55. Zakona).
S obzirom na nevedeno, smatramo da načelnik uprave, ako je obrazovana kao jedinstven organ, ili načelnici uprava za pojedine oblasti, treba da imaju uvid u kompletnu kadrovsku evidenciju zaposlenih kojima su poslodavac.
Da li član glasačkog odbora (čl. 22. Zakona o referendumu i narodnoj inicijativi) može biti funkcioner gradske opštine odn. izabrano, imenovano ili postavljeno lice u opštini?
Mišljenja smo da nema smetnji u smislu Zakona o sprečavanju korupcije da izabrana, imenovana ili postavljena lica u gradskoj opštini budu u sastavu glasačkih odbora koji sprovode referendum, s obzirom na to da se članstvo u glasačkom odboru, kao i biračkom odboru koji sprovodi izbore ne treba smatrati javnom funkcijom na čije vršenje se odnose odredbe Zakona o sprečavanju korupcije.
Da li načelnik uprave gradske opštine kao službenik na položaju može biti sekretar Opštinske izborne komisije?
Za odgovor ovo pitanje nadležna je isključivo Agencija za sprečavanje korupcije, koja u svakom konkretnom slučaju daje suglasnost za vršenje druge javne funkcije.
Praksa Agencije za sprečavanje korupcije različita, te tako postoje primeri gde su načelnici dobijali suglasnost da budu sekretari OIKova, ali i primeri gde takva saglasnost nije davana. U svakom slučaju, jedini validan odgovor može da pruži, kao što je rečeno, Agencija za sprečavanje korupcije. Inače, na veb prezentaciji Agencije dostupno je mišljenje o pitanju: „Član izborne komisije i funkcije u organima skupštine gradske opštine i organima javnih preduzeća“, u kojem se, na jednom od primera navodi: „Imajući u vidu da od rezultata lokalnih izbora zavisi položaj lica koja se u istoj gradskoj opštini biraju, postavljaju ili imenuju u organe lokalne gradske opštine i koja, imaju status javnih funkcionera u smislu čl. 2. Zakona o Agenciji, Agencija nalazi da javne funkcije predsednika gradske opštine, zamenika predsednika gradske opštine, člana opštinskog veća, načelnika uprave gradske opštine, sekretara i zamenika sekretara Skupštine gradske opštine, nisu spojive sa javnom funkcijom člana Izborne komisije u stalnom sastavu u istoj gradskoj opštini. Ovo stoga što značaj i složenost poslova izborne komisije zahteva od svakog njenog člana potpunu nepristrasnost, a da bi se to postiglo potrebno je stvaranje svih normativnih i praktičnih uslova da u radu izborne komisije ne dođu do izražaja lični ili grupni interesi ili spoljašnji uticaji ili pritisci.“. Ovo mišljenje je dostupno putem linka https://www.acas.rs/wp-content/uploads/2010/07/011-73-misljenje.pdf
Iako se ne odnosi na funkciju sekretara OIKa, ovo mišljenje može biti značajno iz razloga što ne tretira pomenutu funkciju sekretara OIKa, iz čega se može izvući zaključak da se u tom slučaju ne radi o nespojivosti funkcija. Ovo iz razloga što sekretar i zamenik sekretara u radu OIK-a učestvuju bez prava učešća u odlučivanju, usled čega se ne bi trebalo postavljati pitanje nepristrasnosti, koje je osnov za donošenje predmetnog mišljenja.