Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjeDa li skupština opštine može odlukom kojom delimično uređuje odnose u nekoj oblasti, ovlastiti opštinsko veće da posebnim pravilnikom reguliše bliže uslove i način ostvarivanja prava korisnika i slično?
Ne, jer je pravilnik opšti akt, a opšte akte prema Zakonu o lokalnoj samoupravi može doneti samo skupština (izuzev u slučajevima koji su izričito predviđeni zakonom, kada ih može doneti drugi organ JLS).
Koje su posledice ako se ne objavi početak rada na izradi odluke ili ne sprovede obavezna javna rasprava?
Zakonom o lokalnoj samoupravi određena je obavezna sadržina statuta JLS, a između ostalih pitanja koja se statutom uređuju, navedeno je uređivanje uslova za ostvarivanje oblika neposredne samouprave i sprovođenje obaveznog postupka javne rasprave u postupku pripreme statuta, budžeta (u delu planiranja investicija), strateških planova razvoja, utvrđivanja stope izvornih prihoda, prostornih i urbanističkih planova, kao i drugih opštih akata na osnovu predloga kvalifikovanog broja građana ili zahteva jedne trećine odbornika (član 11. stav 2. ZLS).
Takođe, članom 67. ovog zakona predviđeno je da se oblici neposredne samouprave uređuju zakonom i statutom JLS, a članom 68. stav 4. istog zakona utvrđena je obaveza nadležnog organa da na internet prezentaciji opštine (grada), odnosno na drugi primeren način obavesti javnost da je otpočeo rad na pripremi propisa koje donosi skupština.
Budući da je sprovođenje javne rasprave u navedenim slučajevima obavezno i da predstavlja deo zakonom utvrđenog postupka za donošenje odgovarajućeg akta, mišljenja smo da bi nesprovođenje zakonom utvrđene procedure za donošenje opšteg akta moglo da bude razlog za utvrđivanje nesaglasnosti tako donetog akta sa zakonom, a samim tim i sa Ustavom (praksa Ustavnog suda po ovom pitanju nije nam poznata).
Što se tiče nepoštovanja obaveze obaveštavanja javnosti, smatramo da se ne radi o postupku donošenja opšteg akta, već da se ova zakonska ovaveza opštinske uprave odnosi na radnje koje prethode pripremi opšteg akta, tako da bi posledica nepoštovanja ove obaveze mogla da bude samo utvrđivanje odgovornosti načelnika lokalne uprave, a ne i nesaglasnost tako donetog akta sa zakonom, odnosno Ustavom (praksa po ovom pitanju takođe nam nije poznata).
Da li je obaveza da se lokalni akti objavljuju u službenom glasniku ili može u službenom listu JLS?
Statuti i opšti akti JLS objavljuju se u lokalnom službenom glasilu (član 196. stav 3. Ustava), što je uslov za njihovo stupanje na snagu.
Za razliku od ovih akata, akti koje JLS donosi na osnovu poveravanja, objavljuju se u „Službenom glasniku RS“, što je u ovom slučaju uslov za njihovo stupanje na snagu.
Koji aktom se utvrđuje predlog? Praksa je da gradsko/opštinsko veće Zaključkom utvrđuje predlog Odluke i isti upućuje odbornicima na razmatarnje i usvajanje u datom tekstu. Ako to nije zaključak koji je onda akt?
Moguće je, ali nije nužno da opštinsko/gradsko veće utvrđuje predlog odluke i drugog opšteg akta posebnim zaključkom.
Predlog odluke utvrđen je kada ga opštinsko/gradsko veće glasanjem usvoji u datom tekstu, što se u zapisniku konstatuje. Tako utvrđen predlog odluke može se dostaviti skupštini na usvajanje uz propratno pismo u kojem se navodi činjenica da je utvrđen predlog odluke i datum održavanja sednice na kojoj je predlog utvrđen.
U svakom slučaju, način utvrđivanja predloga odluke trebalo bi da bude uređen poslovnikom veća, pa svaka JLS treba da postupa u skladu sa tim aktom i ustaljenom praksom u toj JLS.
Da li se ishodovanje prethodne saglasnosti na odluku (a traži se zakonom da se ishoduje prethodna saglasnost pre donosenja skupštinske odluke) vrši pre usvajanja od strane gradskog veća? U slučaju da se ne dobije prethodna saglasnost a odluka je upućena na gradsko veće, kako se postupa dalje?
Ako je zakonom predviđeno da se određena odluka JLS donosi po prethodno pribavljenoj saglasnosti nadležnog organa, to znači da se predlog te odluke ne može uputiti skupštini, odnosno da skupština o tom aktu ne može odlučivati niti doneti odluku, bez te saglasnosti. Podsećamo da preambula akta koji se donosi po prethodno pribavljenoj saglasnosti drugog organa, treba da sadrži i naziv organa koji je dao saglasnost, kao i naznaku o datoj saglasnosti.
Saglasnost nadležnog organa pribavlja se na tekst u formi predloga odluke (sa nepotpunom preambulom), a pribavlja se pre upućivanja predloga odluke na skupštinu.
Ukoliko nadležni organ odbije saglasnost na predlog te odluke, iz razloga koji bi trebalo da budu obrazloženi i sa predlogom kako uočene nedostatke treba otkloniti, predlagač odluke će vratiti tekst odluke obrađivaču na doradu, odnosno promenu odluke u skladu sa predlozima organa nadležnog za davanje saglasnosti. Nakon dobijanja tražene saglasnosti, opštinsko/gradsko veće utvrđuje konačan tekst predloga koji (zajedno sa datom saglasnošću) dostavlja skupštini na usvajanje.
Preporuka je da se već u postupku izrade takve odluke ostvari saradnja se nadležnim organom, kako bi se izbegle ovakve situacije.