Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjeKako postupiti kad je u postupku ozakonjenja izgrađen objekat na opštinskoj parceli formiranoj ranije? Da li se donosi rešenje o utvrđivanju zemljišta za redovnu upotrebu i da li se tim rešenjem mogu rešiti imovinsko-pravni odnosi bez ugovora i da li se to rešenje može sprovesti u RGZ zajedno sa potvrdom o plaćanju?
U skladu sa članom 70. stav 10. tačka 2. Zakona o planiranju i izgradnji (ZPI) može se voditi postupak utvrđivanja zemljišta za redovnu upotrebu ukoliko se radi o objektu za koji je podnet zahtev za ozakonjenje za koji je nadležni organ utvrdio da postoji mogućnost ozakonjenja. Ovaj postupak se u ovom slučaju može voditi i ako se radi o zemljištu u javnoj svojini. Ukoliko se radi o katastarskoj parceli formiranoj u ranijem periodu, izveštaj organa nadležnog za poslove urbanizma treba da utvrdi da li tako formirana kat. parcela ispunjava ili ne ispunjava uslove za građevinsku parcelu, a potom je potrebno postupiti u skladu sa članom 105. stav 6., 7. i 8. ZPI.
Rešenjem o utvrđivanju zemljišta za redovnu upotrebu objekta utvrđuje se koja površina pripada sopstveniku jednog objekta i utvrđuju se uslovi za formiranje građevinske parcele na kojoj se nalazi taj objekat i to rešenje predstavlja pravni osnov za otuđenje zemljišta u javnoj svojini neposrednom pogodbom. Nije moguće samo na osnovu tog rešenja, bez zaključenog ugovora sa opštinom i bez dokaza o plaćenoj naknadi u smislu člana 105. ZPI izvršiti promenu vlasništva na zemljištu u javnoj evidenciji prava na nepokretnostima koju vodi RGZ.
Da li u skladu sa Zakonom o javnoj svojini može da se prenese ostalo neplodno zemljište i poljoprivredno za koje se Ministarstvo poljoprivrede izjasnilo da faktički nije poljoprivredno jer se nalazi u građevinskom reonu iz javne svojine RS u javnu svojinu opštine? Republička Direkcija za imovinu se izjasnila da je nadležna samo za prenos upisanog građevinskog zemljišta? Šta raditi u tom slučaju?
U konkretnom slučaju radi se o poljoprivrednom zemljištu u građevinskom reonu sela što je određeno Prostornim planom. Na ovom zemljištu se planira izgradnja javnog objekta - postrojenja za preradu otpadnih voda. Ne postoji planski dokument nižeg reda koji bi utvrdio namenu tog zemljišta. Ovo zemljište nije obuhvaćeno Godišnjim programom zapštite i unapređenja poljoprivrednog zemljišpta odnosno isto se ne može davati u zakup ili na korišćenje trećim licima u skladu sa Zakonom o poljoprivrednom zemljištu, tako da Ministartvo za poljoprivredu nije nadležno za davanje bilo kakvih saglasnosti ili za raspolaganje ovim zemljištem.
Kako se računa površina pod objektima kod nelegalnih objekata kad se oni po zakonu definišu kao neizgrađeno građevinsko zemljište?
Ispod nelegalnih objekata se ne računa površina pod objektom, jer se smatra neizgrađenim građ. zemljištem. Površina pod objektima koji nisu predmet upisa računa se samo u slučaju kada su ti objekti izgrađeni u skladu sa Zakonom.
Da li je pravno lice koje je steklo pravo svojine na objektima drugog pravnog lica teretnim pravnim poslom 2007. godine putem javne prodaje, nakon stečaja istog i sada nema upisano pravo korišćenja na zemljištu, obveznik konverzije pred organom opštine ili pred RGZ, odnosno da li se primenjuje Zakon o pretvaranju prava korišćenja u pravo svojine ili Zakon o planiranju i izgradnji?
Mišljenja smo da ovo lice ne spada u krug lica iz člana 1. st. 2. Zakona o konverziji i da svoje pravo na pretvaranje prava korišćenja u pravo svojine može da ostvari po Zakonu o planiranju i izgradnji, pred katastrom (RGZ-SKN).
Da li zidane ograde u selima, izgrađene pedesetih, šezdesetih, sedamdesetih, osamdesetih godina 20. veka, bez akta nadležnog organa iz tog perioda mogu da budu predmet ozakonjenja? Ukoliko ne mogu da budu predmet ozakonjenja, da li u tom slučaju građevinska inspekcija upućuje vlasnike istih na nadležan organ radi pribavljanja potrebne dokumentacije tj. da li se u tom slučaju primenjuju pozitivni propisi?
Pravilnikom o posebnoj vrsti objekata i posebnoj vrsti radova za koje nije potrebno pribavljati akt nadležnog organa, kao i vrsti objekata koji se grade, odnosno vrsti radova koji se izvode, na osnovu rešenja o odobrenju za izvođenje radova, kao i obimu i sadržaju i kontroli tehničke dokumentacije koja se prilaže uz zahtev i postupku koji nadležni organ sprovodi ("Sl. glasnik RS", br. 102/2020, 16/2021 i 87/2021) je članom 3. stav 2. tačka 36. propisano da po zahtevu investitora za izgradnju zidanih ograda, organ nadležan za izdavanje građevinske dozvole izdaje rešenje o odobrenju za izvođenje radova, u skladu sa odredbama člana 145. Zakona o planiranju i izgradnji ("Sl. glasnik RS", br. 72/2009, 81/2009 - ispr., 64/2010 - odluka US, 24/2011, 121/2012, 42/2013 - odluka US, 50/2013 - odluka US, 98/2013 - odluka US, 132/2014, 145/2014, 83/2018, 31/2019, 37/2019 - dr. zakon, 9/2020 i 52/2021).
To znači da su zidane ograde predmet ozakonjenja, u skladu sa odredbama člana 1. stav 3. Zakona o ozakonjenju objekata ("Sl. glasnik RS", br. 96/2015, 83/2018 i 81/2020 - odluka US), kojim je propisano da se odredba stava 1. ovog člana odnosi i na objekte, odnosno izvedene radove u skladu sa članom 145. Zakona o planiranju i izgradnji ("Službeni glasnik RS", br. 72/09, 81/09 - ispravka, 64/10 - US, 24/11, 121/12, 42/13 - US, 50/13 - US, 98/13 - US, 132/14 i 145/14).
Koji bespravno izgradđeni objekti se smatraju objaktima izgrađenim u skladu sa zakonom je propisano Pravilnikom o izradi i održavanju katastra nepokretnosti ("Sl. glasnik RS", br. 46/99 i 7/2016 - dr. pravilnik) članom 50, a to su objekti u gradovima, odnosno naseljima gradskog karaktera izgrađeni do 3. juna 1948. godine, kada je stupila na snagu Osnovna uredba o građenju ("Službeni list FNRJ", broj 46/48); stambene zgrade koje su izgrađene na selu do 21. marta 1961. godine, kada je stupio na snagu Zakon o uslovima za izgradnju stambenih zgrada na selu ("Službeni glasnik NRS", broj 7/61) ili do stupanja na snagu propisa o uslovima za izgradnju stambenih zgrada, ukoliko su ih opštinski narodni odbori doneli u roku propisanom tim Zakonom; ostale vrste objekata koji su izgrađeni na selu do 8. jula 1973. godine, kada je stupio na snagu Zakon o izgradnji investicionih objekata ("Službeni glasnik SRS", broj 25/73), odnosno do stupanja na snagu opštinske, odnosno gradske odluke ukoliko je ista doneta u roku propisanom tim Zakonom.
Građevinska dozvola se ne može izdavati retroaktivno, za već izgrađene objekte.