Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjePrema odredbama Zakona o socijalnoj zaštiti, sredstvima iz namenskih transfera u socijalnoj zaštiti se finansiraju usluge socijalne zaštite i to:
Usluga porodični saradnik nije standardna usluga socijalne zaštite, Iako je usluga razvijana nekoliko godina i u tom procesu su razvijeni standardi po kojima se usluga pruža, nadležno ministarstvo nije propisalo bliže uslove i standarde za pružanje ove usluge. Dakle, trebalo bi razmotriti finansiranje usluge porodičnog saradnika kao inovativne usluge. Sa stanovišta propisanih standarda, porodični saradnik je inovativna usluga jer nije uvrštena u standardne usluge. Međutim, sa stanovišta prakse JLS koje pružaju ovu uslugu u kontinuitetu, nekoliko godina, ova usluga bi teško mogla da se smatra inovativnom jer se u višegodišnjem periodu pruža prema određenim standardima. Dakle, u propisima nije moguće naći precizan odgovor na ovo pitanje, stoga ga treba potražiti u praksi koja se primenjuje. Dosadašnja iskustva pokazuju da su sredstva iz namenskih transfera odobravana za savetodavno – terapijske i socijalno edukativne usluge, u koje spada Porodični saradnik, iako za ovu grupu usluga nisu utvrđeni standardi. Takođe, ukupni troškovi usluge porodičnog saradnika su, u dosadašnjoj praksi, finansirani iz sredstava namenskih transfera u udelu od 16% . Sudeći po ovim iskustvima, nadležno ministarstvo odobrava sredstva iz namenskih transfera i za uslugu Porodični saradnik.
Koje su usluge socijalne zaštite od posebnog značaja za Republiku Srbiju a koje mogu da se finansiraju iz namenskih transfera?
Uredbom o namenskim transferima je utvrđeno da su usluge kojima se vrši podrška i doprinos očuvanju prirodne porodice i ostanku dece u porodicama, kao i podrška starijim licima od 65 godina u ruralnim sredinama i slabo naseljenim mestima, od posebnog značaja za Republiku Srbiju. Ovom odredbom nisu određene konkretne usluge socijalne zaštite koje su od značaja za Republiku Srbiju već se daje prioritet uslugama kojima se pruža podrška određenim korisničkim grupama. Dakle namera određivanja usluga od posebnog značaja nije u potrebi za isticanjem određenih usluga. Ovakvim pristupom se daje izvesna prednost izlaženju u susret potrebama porodica u riziku i takozvanim starački domaćinstvima koji nemaju podršku neposrednog okruženja, bez obzira kojom uslugom se ispunjavaju te potrebe i nezavisno od toga da li se podrška pruža putem standardnih ili inovativnih usluga.
Koji pružaoci usluga mogu da budu finansirani iz namenskih transfera?
Sredstvima iz namenskih transfera u socijalnoj zaštiti se finansiraju usluge socijalne zaštite. Dakle, sredstva iz ovih izvora, u načelu, nisu namenjena finansiranju organizacija već finansiranju pružanja usluga. Razlika između ova dva modela se ogleda u tome što je osnov pri finansiranju organizacija trošak koji je određena organizacija imala a kod finansiranja usluga se za osnov uzima pružena usluga. Izuzetak od ovog pravila je finansiranje troškova transformacije ustanova socijalne zaštite čiji troškovi transformacije mogu da budu finansirani nezavisno od pružene usluge.
JLS može da obezbedi usluge osnivanjem ustanove ili nabavkom usluge. Obe vrste organizacija su dužne da imaju odgovarajuću licencu za pružanje usluge. Ovo znači da iz sredstava namenskih transfera može da bude plaćena usluga onoj organizaciji koja je za pružanje te usluge ostvarila odgovarajuću licencu.
Kako postupiti u situaciji kada se ne dostave traženi podaci, informacije ili mišljenja od Kovid bolnice, u propisanim rokovima, imajući u vidu trenutnu epidemiološku situaciju i povećan broj hospitalizovanih pacijenta, sa jedne strane, a sa druge prekoračenje propisanih kratkih rokova vezanih za sprovođenje postupka savetnika pacijenata po prigovoru?
Za prekoračenje zakonom propisanih rokova za dostavu traženih podataka, informacija ili mišljenja od strane pružaoca zdravstvene zaštite u postupku po prigovoru, a koje zatraži savetnik pacijenata saglasno svojim zakonskim ovlašćenjima, Zakonom o pravima pacijenata propisano je prekršajno kažnjavanje, pa s tim u vezi o prekoračenju propisanih rokova za dostavljanje traženih informacija, podataka i mišljenja savetnik pacijenata može obavestiti zdravstvenu inspekciju, radi preduzimanja mera iz njihove nadležnosti.
Međutim, imajući u vidu specifičnost trenutka u kome se trenutno nalaze Kovid bolnice, razumni rokovi, kao i odgovor zdravstvene ustanove o razlozima nemogućnosti da postupi saglasno rokovima koji su propisani Zakonom o pravima pacijenata, mogu poslužiti savetniku pacijenata kao prihvatljivo opravdanje za prekoračenje propisanih rokova u postupku po prigovoru.
Da li je priključivanjem na respirator pacijenta u Kovid bolnici prekršeno pravo na pristanak, čak i kada je bio ugrožen život pacijenta, u situaciji kada se njegov zakonski zastupnik izričito protivio preduzimanju navedene medicinske mere?
Članom 15. stav 2. Zakona o pravima pacijenata propisano je da medicinska mera protivno volji pacijenta, odnosno zakonskog zastupnika deteta, odnosno pacijenta lišenog poslovne sposobnosti, može se preduzeti samo u izuzetnim slučajevima, koji su utvrđeni zakonom i koji su u skladu sa lekarskom etikom.
Nadalje, član 18. stav 3. istog Zakona predviđa da ako zakonski zastupnik deteta, odnosno pacijenta lišenog poslovne sposobnosti nije dostupan ili odbija predloženu hitnu medicinsku meru, hitna medicinska mera može se preduzeti, ako je to u najboljem interesu pacijenta.
Imajući u vidu navedene odredbe, predmetnom prilikom nije prekršeno pravo na pristanak.