Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjeKoje usluge socijalne zaštite se mogu smatrati inovativnim?
U zakonu o socijalnoj zaštiti se pominje termin „Inovativne usluge“ u delu koji navodi izdatke JLS koji se mogu finansirati iz budžeta Republike Srbije, putem namenskih transfera. Međutim, u propisima ne postoji preciznije određenje o inovativnim uslugama. Prema raspoloživoj literaturi, inovativne usluge su one koje daju bolje rezultate od postojećih. Kako su postojeće usluge socijalne zaštite određene specifikacijom usluga, odnosno svrhom, ciljnom grupom i aktivnostima, inovativne usluge su one koje promenom u nekom od ova tri elementa daju bolje rezultate.
Da li JLS može da finansira uslugu porodičnog saradnika iako ta usluga nije uvrštena u standardne usluge socijalne zaštite a nacrtom izmena i dopuna Zakona o socijalnoj zaštiti je predviđeno da finansiranje te usluge bude u nadležnosti Republike Srbije?
JLS može iz svog budžeta da izdvoji sredstva za sve usluge u skladu sa potrebama lokalne samouprave. Potrebe lokalne samouprave se utvrđuju odgovarajućom odluko JLS. Dakle ukoliko je odgovarajućom odlukom JLS, najčešće odlukom o socijalnoj zaštiti, predviđeno da se obezbedi usluga porodičnog saradnika, onda za to ne postoje nikakve prepreke.
Nacrti pravnih akata nemaju nikakvo pravno dejstvo. Sva rešenja u nacrtu zakona se primenjuju nakon usvajanja izmena i dopuna zakona.
Šta se dešava u slučaju da JLS ne potroši sredstva iz namenskih transfera na odgovarajući način?
U slučaju nenamenskog trošenja sredstava iz namenskih transfera, ministar finansija može predložiti Vladi da se jedinici lokalne samouprave uskrati deo ukupnog nenamenskog transfera u iznosu nenamenski utrošenih sredstava.
Ko je nadležan da kontroliše pružanje lokalnih usluga socijalne zaštite?
Zakonom o socijalnoj zaštiti su utvrđene tri vrste nadzora u ovoj oblasti: inspekcijski nadzor, nadzor nad radom, i nadzor nad stručnim radom ustanova socijalne zaštite.
Inspekcijskim nadzorom se ispituju sprovođenje zakona i drugih propisa neposrednim uvidom u poslovanje i postupanje fizičkih i pravnih lica. Inspekcijski nadzor nad radom ustanova socijalne zaštite i pružalaca usluga socijalne zaštite vrši ministarstvo nadležno za socijalnu zaštitu, preko inspektora socijalne zaštite u svim JLS izuzev na teritoriji pokrajine i u Beogradu. Na teritoriji pokrajine ovaj posao obavlja nadležni pokrajinski sekretarijat. Inspekcijski nadzor nad radom centra za socijalni rad i ustanove socijalne zaštite, odnosno pružaoca usluga socijalne zaštite koji pruža usluge smeštaja u prihvatilište (osim smeštaja za žrtve trgovine ljudima) ili prihvatnu stanicu i dnevne usluge u zajednici na teritoriji grada Beograda vrši gradska uprava grada Beograda kao poverene poslove.
Nadzor nad radom sastoji se od nadzora nad zakonitošću rada i nadzora nad svrsishodnošću rada organa državne uprave i imalaca javnih ovlašćenja u vršenju poverenih poslova državne uprave. Imajući u vidu da usluge socijalne zaštite nisu poslovi državne odnosno lokalne uprave, ovom vrstom nadzora nisu obuhvaćeni pružaoci lokalnih usluga socijalne zaštite.
Nadzorom nad stručnim radom se utvrđuje ispunjenost zahteva u odnosu na poštovanje propisanih stručnih procedura i na korišćenje stručnih znanja i veština, na osnovu uvida u stručnu dokumentaciju i proces pružanja i efekata usluga. Ministarstvo nadležno za socijalnu zaštitu vrši nadzor nad stručnim radom centra za socijalni rad, ustanove za domski smeštaj i centra za porodični smeštaj i usvojenje čiji je osnivač Republika Srbija odnosno autonomna pokrajina, ustanove za vaspitanje dece i omladine i zavoda za socijalnu zaštitu. Nadzor nad stručnim radom navedenih ustanova na teritoriji autonomne pokrajine vrši nadležni pokrajinski sekretarijat, kao povereni posao. Zakon o socijalnoj zaštiti nije uredio nadzor nad stručnim radom ustanova koje osniva JLS te se u tom slučaju primenjuju odredbe zakona o lokalnoj samoupravi prema kom JLS uređuje i vrši nadzor nad ustanovama čiji je osnivač. Zakon o socijalnoj zaštiti je utvrdio nadzor nad stručnim radom ustanova ali ne i drugih pružaoca usluga socijalne zaštite. Ipak, ne postoji smetnja da JLS svojim unutrašnjim aktima uredi nadzor nad stručnim radom pružaoca usluga koje angažuje. Odredbama Zakona o lokalnoj samoupravi je omogućeno da više JLS, sporazumom o saradnji, zajednički organizuju nadzor pružalaca usluga socijalne zaštite, u vidu zajedničkog organa, službe, zajedničkom nabavkom usluge stručnog nadzora ili na drugi način u skladu sa zakonom.
Prema odredbama zakona o javnim nabavkama, JLS je kao naručilac, obavezna da vrši kontrolu izvršenja ugovora o javnoj nabavci u skladu sa uslovima određenim u dokumentaciji o nabavci i izabranom ponudom.
Da li jedinica lokalne samouprave može da obezbeđuje više usluga socijalne zaštite za jednog korisnika?
Upućivanje korisnika na određenu uslugu socijalne zaštite je, sa jedne strane uslovljeno potrebama korisnika a sa druge strane specifikacijom usluge ili usluga na koje se upućuje. Ukoliko potrebe korisnika, koje su utvrđene u postupku procene, mogu da se ispune korišćenjem jedne usluge, imajući u vidu specifikaciju te usluge odnosno ciljnu grupu, svrhu i aktivnosti, onda bi bilo pogrešno upućivati korisnika na korišćenje još jedne usluge kojom se na osnovu specifikacije ispunjavaju iste potrebe korisnika. Očito je da korisnik ne može istovremeno da koristi uslugu dnevnog boravka i uslugu smeštaja u dom, kao što je sasvim uobičajeno kombinovanje savetodavno terapijskih usluga sa drugim uslugama socijalne zaštite koje se pružaju u lokalnoj zajednici.