Stalna konferencija gradova i opština u cilju pružanja normativne podrške gradovima/opštinama u primeni Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave pripremila je Model Kodeksa ponašanja službenika i nameštenika za gradove/opštine. Prilikom pripreme ovog Modela SKGO je obavila konsultacije sa Ministarstvom državne uprave i lokalne samouprave i sa članovima Mreže načelnika uprava gradova/opština i uprava gradskih opština i Mreže za upravljanje ljudskim resursima.
Usvajanjem i primenom ovog Kodeksa želi se unaprediti ostvarivanje i zaštita prava i sloboda stranaka, odnosno približiti rad organa, službi i organizacija stvarnim potrebama građana. Kodeksom se konkretizuju ustavne i zakonske norme koje utvrđuju demokratska načela i pravila rada službenika i nameštenika, te se na taj način daje osnov za unapređenje rada organa, službi i organizacija i njihovih zaposlenih kada vrše poslove iz nadležnosti lokalne samouprave i poslove od značaja za ostvarivanje prava i sloboda građana. S druge strane, sam Kodeks se upotrebljava tako što sami službenici i nameštenici imaju jasnu predstavu kako izgleda pravilan način rada sa strankama, a ujedno je izvor razumljivih saznanja za stranke o tome kakvo postupanje i ponašanje službenika i nameštenika u organima, službama i organizacijama imaju pravo da očekuju u stvarima koje se tiču njihovih prava, interesa i obaveza. Samim tim, Kodeks predstavlja koristan instrument za ocenu zakonitosti i pravilnosti postupanja uprave i službenika i nameštenika koji u njoj rade.
Naime, članom 196. Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalnih samouprava („Službeni glasnik RS“ broj 21/2016) određeno je da će poslodavac, u ovom slučaju jedinica lokalne samouprave, doneti Kodeks ponašanja službenika i nameštenika u roku od godinu dana od početka primene zakona, tj. do 01.12.2017. godine budući da je primena zakona počela 01.12.2016. godine. Obzirom na dileme u pogledu definicije poslodavca, odnosno organa koji treba da usvoji Kodeks ponašanja službenika i nameštenika, SKGO je u konsultaciji sa Ministarstvom državne uprave i lokalne samouprave u Modelu predložila njegovo donošenje od strane skupštine grada/opštine. Zbog specifične prirode ovog akta kojim se uređuju opšta pravila ponašanja službenika i nameštenika u svim organizacionim oblicima u JLS, mišljenja smo da je njegovo donošenje od strane skupštine grada/opštine u skladu sa Zakonom o lokalnoj samoupravi i Zakonom o zaposlenima u AP i JLS, obzirom da je u njenoj nadležnosti donošenje propisa i drugih opštih akata.
Važno je skrenuti pažnju da se Kodeks odnosi isključivo na službenike i nameštenike u organima, službama i organizacijama u skladu sa članom 1. Zakona o zaposlenima u AP i JLS, a ne i na zaposlene u javnim službama, javnim preduzećima i itd.
Prilikom izrade Modela Kodeksa korišćeni su ažurirana verzija Evropskog kodeksa dobrog administrativnog ponašanja, Kodeks ponašanja državnih službenika RS, Kodeks dobre uprave predložen od strane ombudsmana, kao i primeri Kodeksa ponašanja službenika koje su usvojile pojedine JLS.
Posebno ističemo da je predloženi Kodeks samo model čija je svrha da bude od pomoći gradovima i opštinama u izradi njihovih internih akata, i u skladu sa njihovim konkretnim potrebama. Nadamo se da će predloženi model biti koristan u pripremi Kodeksa u svim JLS i gradskim opštinama.
Model kodeksa ponašanja službenika i nameštenika za gradove/opštine/gradske opštine >>>