Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjePotrebno je mišljenje u vezi primene člana 48. Zakona o opštem upravnom postupku i postavljanju privremenog zastupnika licu u inostranstvu sa nepoznatom adresom odnosno boravištem. Da li privremeni zastupnik mora da bude advokat ili pak može da bude drugo lice (npr. diplomirani pravnik). Te ukoliko organ opštine postavi privremenog zastupnika u cilju daljeg vođenja upravnog postupka i ukoliko mora biti postavljen advokat, ko snosi troškove za angažovanje istog i po kom principu se isti bira iz redova advokata na teritoriji opštine. Obzirom da organ vodi postupak vezan za povraćaj imovine te je pravni sledbenik sa nepoznatim boravištem u inostranstvu, da li se ovaj postupak može smatrati „hitnom stvari“ te u tom smislu organ mora da postavi zastupnika?
Zakon o opštem upravnom postupku u članu 48. ostavlja mogućnost da se u postupcima koji su hitni i gde se radnje moraju preduzeti, da se licu nepoznatog prebivališta ili boravišta postavi privremeni zastupnik kome se daju ovlašćenja za postupanje u postupku sve dok se stranka, njen zakonski zastupnik ili punomoćnik ne pojave.
Pritom Zakon o opštem upravnom postupku ne precizira ko može imati svojstvo privremenog zastupnika, i da li to mora biti lice iz reda advokata, tako da je dosadašnja praksa u postupanju prvostepenih organa bila da se takvim strankama za privremenog zastupnika postavi i službeno lice u organu, s tim da to lice ne sme biti ovlašćeno za donošenje (potpisivanje) samog rešenja u konkretnom upravnom postupku, odnosno da ne radi u svojstvu obrađivača konkretnog predmeta. S tim u vezi za privremenog zastupnika možete postaviti službeno lice, diplomiranog pravnika koji je angažovan u lokalnoj samoupravi, pod uslovom da ne učestvuje ni u jednoj fazi konkretnog postupka. Rešenje o postavljenju se mora objaviti na oglasnoj tabli.
Zatim, pitanje troškova postupka, u koje spada i nagrada privremenog zastupnika kao i ko snosi troškove postupka takođe je regulisano u zakonu. Jasno nam je da stranke same snose troškove radnji koje preduzimaju, dok organ snosi redovne troškove postupka. Međutim, u slučaju da postavite privremenog zastupnika u predmetu koji se tiče vraćanja oduzete imovine troškove postavljenja privremenog zastupnika snosićete sami, tako da ukoliko rešite da postavite privremenog zastupnika važno je da za privremenog zastupnika postavite službeno lice u okviru organa, na način kako je objašnjeno u prethodnom stavu, gde će nagrada biti daleko manja u odnosu na troškove angažovanja advokata.
U konkretnom predmetu vraćanja poljoprivrednog zemljišta ima potrebe postavljati privremenog zastupnika stranci čije prebivalište ili boravište nije poznato, neophodno je posmatrati dve situacije. Prva situacija je da li je stranka nepoznatog prebivališta jedini naslednik ranijeg vlasnika, dok je druga situacija da li se radi o suvlasniku, odnosno da li su adrese ostalih suvlasnika poznate organu. U prvoj situaciji, ako se radi o jedinom nasledniku ranijeg vlasnika, preporuka je da se postavi privremeni zastupnik takvom licu, do trenutka pojavljivanja pred organom.
U drugoj situaciji ako se radi o suvlasniku gde su adrese ostalih suvlasnika poznate organu potrebno je nastaviti postupak i doneti rešenje bez postavljanja privremenog zastupnika jer se prema odredbama člana 15. Uredbe za sprovođenje Zakona o načinu i uslovima priznavanja prava i vraćanju zemljišta koje je prešlo u društvenu svojinu po osnovu poljoprivrednog zemljišnog fonda i konfiskacijom zbog neizvršenih obaveza iz obaveznog otkupa poljoprivrednih proizvoda („Službeni glasnik RS”, br. 41/91, 44/91 - ispravka, 4/92, 8/97 - US, 103/03 – US) propisuje da ako zaostavština nije raspravljena, a nije sporno da su podnosioci zahteva jedini naslednici i koji deo svaki od njih nasleđuje, komisija će odlučiti o vraćanju zemljišta prema njihovim naslednim delovima.
S tim u vezi stranka koja nije prisutna neće izgubiti pravo da srazmerno svom naslednom delu ostvari pravo na povraćaj, tako da u tom slučaju dovoljno je da se rešenje objavi na oglasnoj tabli organi i nije neophodno da se postavlja privremeni zastupnik i prave troškovi za organ u postupku.
Poreski obvzenik se duži naknadom za zaštitu životnu sredinu od 2010. godine i do danas nema plaćanja a porezom na imovinu se duži od 2013. godine i isto nema uplata. U julu je poslata opomena za plaćanje, na koju je uložio prigovor zbog zastarelosti. Šta uraditi u konkretnom slučaju? Da li slanje opomene prekida zastarelost i apsolutnu i relativnu, iako nakon opomene ništa više nije rađeno? U vezi pripisa dugovanja na naslednike, da li se može bez rešenja o nasleđivanju pripisati dug licima ukoliko se u postupku kontrole utvrdi da su zaduženi za isti objekat i vode se na toj adresi?
Odredbom člana 1. stav 1. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji propisano je uređivanje postupka utvrđivanja, naplate i kontrole javnih prihoda na koje se ovaj zakon primenjuje, zatim prava i obaveze poreskih obveznika, registracija poreskih obveznika i poreska krivična dela i prekršaji.
Odredbom člana 2a stav 1. ZPPPA propisano je da se ovaj zakon primenjuje i na izvorne javne prihode jedinica lokalne samouprave koje te jedinice utvrđuju, naplaćuju i kontrolišu u javnopravnom odnosu, kao i na sporedna poreska davanja po tim osnovama, uključujući i izvorne javne prihode koje jedinice lokalne samouprave utvrđuju, naplaćuju i kontrolišu u postupcima u kojima donose poreske upravne akte, kao i druge akte u upravnom postupku.
Odredbama člana 114. ZPPPA propisano je da pravo na utvrđivanje i naplatu poreza i sporednih poreskih davanja zastareva za pet godina od dana kada je zastarelost počela da teče.
Saglasno navedenom, pravo nadležnog poreskog organa na naplatu poreske obaveze zastareva za pet godina od dana kada je zastarelost počela da teče, tj. od prvog dana naredne godine od godine u kojoj je ta obaveza poreskog dužnika dospela za plaćanje.
Apsolutna zastarelost - Pravo na utvrđivanje, naplatu, povraćaj, poreski kredit, refakciju, refundaciju kao i namirenje dospelih obaveza putem preknjižavanja poreza, uvek zastareva u roku od deset godina od isteka godine u kojoj je porez trebalo utvrditi ili naplatiti, odnosno u kojoj je izvršena pretplata, osim ako ovim zakonom nije drukčije propisano. Pravo na naplatu poreske obaveze uvek zastareva u roku od deset godina od isteka godine u kojoj je porez trebalo naplatiti , osim u slučajevima iz člana 114z ZPPPA, kada zastarelost ne teče za vreme od pokretanja upravnog spora do pravosnažnosti sudske odluke, za vreme kada je drugim zakonom propisano da se poreski postupak ne može otpočeti, odnosno da se započeti poreski postupak prekida , za vreme kada je plaćanje dugovanog poreza odloženo.
Nadležni organ po isteku roka od 10 godina po službenoj dužnosti, donosi rešenje o prestanku poreske obaveze, odnosno o prestanku prava na povraćaj, poreski kredit, refakciju, refundaciju, kao i na namirenje dospelih obaveza putem preknjižavanja poreza, zbog zastarelosti.
Što se tiče prekida roka zastarelosti, ukoliko je nadležni poreski organ protiv poreskog dužnika preduzimao radnje u cilju naplate poreske obaveze, (u vašem slučaju poslata opomena poreskom obvezniku za neizmirene obaveze) rok zastarelosti prava na naplatu se prekidao svakom radnjom poreskog organa preduzetom protiv poreskog dužnika u cilju naplate i posle prekida počinjao da teče iznova, a vreme koje je proteklo pre prekida nije se računalo u zakonom određen rok za zastarelost.
Vreme trajanja zastoja zastarelosti ne računa se ni u apsolutni rok za zastarelost.
Sam obveznik može istaći zahtev za utvrđivanje zastarelosti u bilo kojoj fazi poreskog postupka, pri čemu se o zastarelosti odlučuje poreskim upravnim aktom posmatrajući stanje na karticama poreskog obveznika u poreskom računovodstvu na dan dostavljanja zahteva o prestanku poreske obaveze po osnovu zastarelosti.
U konkretnom slučaju u poreskom postupku kada računate period zastarelosti (relativna ili apsolutna) važno je voditi računa da li je predmetna obaveza za koju dužite poreskog obveznika bila obuhvaćena pod mirovanje glavnog poreskog duga i kamate u skladu sa Zakonom o uslovnom otpisu kamata i mirovanju poreskog duga.
Na osnovu ovog zakona tadašnji glavni poreski dug, i za javne prihode koje utvrđuje, naplaćuje i kontroliše jedinica lokalne samouprave, koji nije izmiren do dana stupanja na snagu ovog zakona, mirovao je od 1. januara 2013. godine ili do 31.12.decembra 2014.godine u zavisnosti da li je u pitanju veliki ili mali poreski obveznik. U periodu od 1. novembra 2012. godine do kraja perioda mirovanja glavnog poreskog duga, prekida se zastarelost prava na naplatu poreskog duga, a period za koji je utvrđeno mirovanje poreskog duga ne uračunava se u rok zastarelosti. Za period mirovanja glavnog poreskog duga produžava se rok apsolutne zastarelosti tog duga.
Nadležni organ će prema tome na osnovu činjeničkog stanja u Zapisniku konstatovati pojedinačno za svaku poresku godinu, kao i obavezu da li je ili nije nastupila apsolutna ili relativna zastarelost.
Napominjemo da nadležni organ u svakom konkretnom slučaju proverava i utvrđuje činjenično stanje u pogledu predmetnih uplata, utvrđuje postojanje više ili pogrešno plaćenog poreza, da li je bilo prekida zastarelosti i da li je, u vezi sa tim, došlo do zastarelosti poreske obaveze.
U slučaju da odbornik konkuriše i bude zaposlen u Opštinskoj upravi u kojoj ima odbornički mandat – da li njemu prestaje mandat po sili zakona i da li je moguće zasnivanje radnog odnosa u tom slučaju?
Mišljenja smo da ne postoji zakonska zabrana da odbornik konkuriše na radnom mesto u upravi opštine u kojoj je odbornik, obzirom da do okončanja konkursnog postupka, i još 15 dana do stupanja na rad, može da podnese ostavku na mesto odbornika i to navede u svojoj prijavi.
Šta se dešava kada ugovor bude izvršen koji je sproveden bez primene ZJN, a kasnije bude podnet zahtev za zaštitu prava?
U navedenoj situaciji se sprovodi postupak po podnetom zahtevu za zaštitu prava. U slučaju da postupak nabavke bude poništen, odnosno da Republička komisija za zaštitu prava u postupcima javnih nabavki utvrdi da nisu bili ispunjeni uslovi da se predmetna nabavka izuzme od primene ZJN, postojao bi osnov za poništenje ugovora u skladu sa odredbama ZJN. Naime, članom 233. stav 1. tačka 6) ZJN je propisano da će Republička komisija da poništi ugovor o javnoj nabavci ukoliko postupajući po podnetom zahtevu za zaštitu prava ili na zahtev lica iz člana 211. ZJN, utvrdi da je naručilac zaključio ugovor bez prethodno sprovedenog postupka javne nabavke, a koji je naručilac bio dužan da sprovede prema odredbama ovog zakona.
U kom formatu se objavljuju Odluka o dodeli ugovora i Izveštaj o postupku javnih nabavki na Portalu javnih nabavki, da li kao skeniran dokument ili generisan sa Portala?
Ne postoji obaveza objavljivanja potpisanih dokumenata – Izveštaj o postupku javne nabavke i Odluka o dodeli ugovora.