Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjePoreski obveznik je 2010. godine primio rešenje za komunalnu taksu za radnju za celu godinu i nije uložio žalbu, iako je radnja prestala sa radom u junu 2010. Bio je u uslovnom otpisu kamate i mirovanju poreskog duga, tako da je njegov zahtev za otpis duga zbog zastarelosti odbijen. Sad se poreski obveznik žali i ističe činjenicu da mu je rešenje doneto za celu 2010. godinu i traži da mu se otpiše deo duga, računajući i pripadajuću kamatu. Kako postupiti u ovom slučaju?
S obzirom da poreski obevznik od juna 2010. godine nije imao registrovanu delatnost, a da se firmarina plaća samo za obavljanje delatnosti, za period posle juna 2010. godine to lice nije bilo poreski obveznik po osnovu firmarine.
Često se dešava da poreski obveznici ne prijave promene LPA, već to učine kasnije, što je i ovde slučaj.
Podatak da je obveznik prestao sa obavljanjem delatnosti 2010. godine može se smatrati novom činjenicom i može se ponoviti postupak, u smislu da se izvrši otpis dela obaveze za 2010. godinu, odnosno od dana brisanja iz registra APR do kraja 2010. godine, jer za taj period to lice nije poreski obveznik po osnovu firmarine.
Iako je po ZUP-u pet godina rok za ponavljanje postupka, kada ne postoje blagovremene informacije, niti mogućnost sistemskog praćenja svih podataka od značaja za oporezivanje, treba razmotriti nove činjenice u momentu saznanja, bez obzira na rok, ali samo u situaciji kada je neko neosnovano zadužen, u smislu da i nije poreski obveznik za određeni period (nema osnova za utvrđivanje obaveze).
U vezi otpisa glavnog duga i pripadajuće kamate treba voditi računa da je deo kamate otpisan kroz UOKMD i da je nakon mirovanja on bio u reprogramu sa valorizovanim glavnim dugom.
Stranica sa pitanjima i odgovorima iz oblasti rada lokalne poreske administracije organizuje se kroz saradnju projekta „Institucionalna podrška SKGO-treća faza“ koji sprovodi SKGO i programa „Reforma poreza na imovinu“ koji sprovodi HELVETAS, a koje podržava Švajcarska Vlada.
Poreska uprava izdaje uverenje samo za one koji su u sistemu PDV-a, a mali je broj onih koji to jesu, za ostale nemaju nikakav podatak, niti mogu da daju validan dokument o tome. Šta uraditi sa onima koji nisu u sistemu PDV-a? Koji dokument od njih se traži kao dokaz da ostvaruju prihode od poljoprivrede i šumarstva? Oni su obveznici i traže oslobođenje, a ne zna se koji to dokumet može da bude dokaz za ostvarivanje tog prava?
Odredbom člana 31. stav 1. Zakona o porezu na dohodak građana propisano je da se prihodom od samostalne delatnosti smatra prihod ostvaren od privrednih delatnosti, uključujući i delatnosti poljoprivrede i šumarstva, pružanjem profesionalnih i drugih intelektualnih usluga, kao i prihod od drugih delatnosti, ukoliko se na taj prihod po ovom zakonu porez ne plaća po drugom osnovu.
Članom 32. stav 1. istog zakona propisano je da je obveznik poreza na prihode od samostalne delatnosti fizičko lice koje ostvaruje prihode obavljanjem delatnosti iz člana 31. zakona i svako drugo fizičko lice koje je obveznik poreza na dodatu vrednost u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dodatu vrednost (u daljem tekstu: preduzetnik).
Članom 32. stav 3. istog zakona propisano je da se obveznikom u smislu stava 1. ovog člana, smatra i obveznik poreza po osnovu prihoda od poljoprivrede i šumarstva - fizičko lice koje je nosilac porodičnog poljoprivrednog gazdinstva upisano u registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa propisima kojima se uređuje ta oblast, koje vodi poslovne knjige u skladu sa ovim zakonom i porez na prihode od samostalne delatnosti plaća na oporezivu dobit (u daljem tekstu: preduzetnik poljoprivrednik).
Članom 43. stav 3. zakona propisano je da preduzetnik poljoprivrednik koji vodi poslovne knjige po sistemu prostog knjigovodstva, u skladu sa ovim zakonom.
Članom 100a. zakona propisano je da se samooporezivanjem utvrđuju i plaćaju porezi na prihode od samostalne delatnosti preduzetnika, preduzetnika poljoprivrednika i preduzetnika drugog lica koji vodi poslovne knjige u skladu sa članom 43. stav 2. i 3. ovog zakona.
Odredbom člana 85. stav 1. tačka 15) Zakona o porezu na dohodak građana propisano je da se ostalim prihodima u smislu tog zakona smatraju i drugi prihodi koji po svojoj prirodi čine dohodak fizičkog lica, a to su i prihodi od prodaje poljoprivrednih i šumskih proizvoda i usluga, uključujući i prihod po osnovu prikupljanja i prodaje šumskih plodova i lekovitog bilja, kao i uzgajanje i prodaja pečuraka, pčelinjeg roja (pčela) i puževa.
Stavom 4. člana 85. zakona propisano je da izuzetno od stava 3. ovog člana, oporezivi prihod iz stava 1. tačka 15) ovog člana, koji fizičko lice ostvari od prodaje poljoprivrednih i šumskih proizvoda i usluga, uključujući i prihod po osnovu prikupljanja i prodaje šumskih plodova i lekovitog bilja, kao i uzgajanja i prodaje pečuraka, pčelinjeg roja (pčela) i puževa, čini bruto prihod umanjen za normirane troškove u visini od 90%.
Stavom 13. člana 85. zakona propisano je da izuzetno od stava 1. tačka 15) ovog člana, ne oporezuju se prihodi od prodaje poljoprivrednih i šumskih proizvoda i usluga, uključujući i prihod po osnovu prikupljanja i prodaje šumskih plodova i lekovitog bilja, kao i uzgajanja i prodaje pečuraka, pčelinjeg roja (pčela) i puževa, koje ostvare fizička lica:
Znači, registrovanje poljoprivrednog gazdinstva od strane fizičkog lica nije dovoljan uslov za poresko oslobođenje po članu 12. tačka 10) Zakona o porezima na imovinu, već je jedan od tri kumulativna uslova koja moraju biti ispunjena.
Iz napred citiranih odredbi Zakona o porezu na dohodak građana, proizilazi da nosilac poljoprivrednog gazdinstva može biti obveznik poreza na dohodak građana na prihode od poljoprivrede i šumarstva, samo ako je:
Da bi fizičko lice - nosilac porodičnog poljoprivrednog gazdinstava, upisano u registar poljoprivrednih gazdinstava, imalo status preduzetnika, mora kumulativno da ispunjava dva uslova:
Ukoliko fizičko lice - nosilac porodičnog poljoprivrednog gazdinstava ne ispuni kumulativno navedena dva uslova, nema status preduzetnika i prema odredbama Zakona o porezu na dohodak građana nije obveznik poreza na dohodak građana na prihode od poljoprivrede i šumarstva.
Prema tome, uverenje Poreske uprave ili dokaz o predaji ovog obrasca Poreskoj upravi može biti dokaz za ostvarivanje prava na poresko oslobođenje.
Mišljenje Ministarstva finansija - redni broj 2, Bilten 2/2017.pdf
MišljenMinistarstva finansija - redni broj 13b, Bilten 5/2014.pdf
Stranica sa pitanjima i odgovorima iz oblasti rada lokalne poreske administracije organizuje se kroz saradnju projekta „Institucionalna podrška SKGO-treća faza“ koji sprovodi SKGO i programa „Reforma poreza na imovinu“ koji sprovodi HELVETAS, a koje podržava Švajcarska Vlada.
Počele su da stižu elektroniski poreske prijave PPI-1, međutim kada se validiraju pokazuju se neke greške kao što su: nedostaje broj dana, površina, i sl. Na koji način da se to ispravi, s obzirom na to, da sada ne može da se menja prijava podneta preko portala, a do sada je to rađeno zaključkom kojim se nalagalo da se otkloni greška odnosno dopuni prijava?
Aplikacija elektronskog prijema poreskih prijava ne vrši dovoljne validacije (zbog kratkog vremena za njenu izradu), tako da u sistem stižu prijave koje su nepotpune ili matematički neispravne. Poreska prijava za koju je obveznik dobio potvrdu da je primljena u LPA, po pravilu bi trebalo da znači i da je po njoj utvrđen porez, odnosno da je prošla osnovne formalne I matematičke kontrole. Međutim, pošto aplikacija to sada ne obezbeđuje, prijave koje su ušle u sistem moraće da se obrađuju, u smislu da se proverava ispravnost.
Nakon prijema elektronske poreske prijave prvo treba izvršiti prenos prijave i izvršiti proveru kroz validaciju, koja će izbaciti sve osnovne formalne i matematičke greške, ako postoje.
Članom 117g. ZPPPA propisano je da se u postupku prijema i obrade poreske prijave proverava tačnost i potpunost poreske prijave i da ako poreska prijava sadrži nedostatak, tada poreski organ obaveštava podnosioca prijave o tim nedostacima. LPA će sada morati da koristi ovu odredbu kao osnov da obveznika obavesti da prijava PPI-1 koja je podneta sadrži nedostatke i da treba da dostavi novu, ispravnu prijavu. Obaveštenje iz člana 117g. ZPPPA može biti poslato obvezniku mejlom ili u pisanoj formi putem pošte ili na drugi način, pri čemu je bitno da se isprati da li je obveznik po njemu postupio i podneo novu prijavu.
Aplikacija ne daje mogućnost da se neispravna prijava vrati obvezniku, već on mora podneti novu koja će proći validacije.
Nakon podnošenja nove prijave, stara (neispravna) prijava može biti stavljena u status “odbijena”, jer ista ne treba da bude proknjižena.
Da bi se razlikovale prijave koje su proverene kroz validaciju i one koje nisu, može se za one za koje su poslata obaveštenja prebaciti privremeno u status “nepotpuna”, a onda nakon prijema nove prijave (dostavljene po obaveštenju) u status “odbijena”.
Svakako ova prva validacija ne znači i suštinsku kontrolu same prijave, tako da će se u postupku poreske kontrole naknadno proveravati i ta vrsta ispravnosti utvrđenog poreza (npr. osnovica fer vrednost, pogrešna zona, pogrešna cena, poresko oslobođenje bez osnova i dr.). Da bi se poreska kontrola vršila u ovoj godini primenom ZPPPA biće potrebno da aplikacija omogući prijem poreske prijave u postupku poreske kontrole, koja mora imati poseban naziv, bilo da je podneta od poreskog obveznika ili od strane LPA, da bi se razlikovala od redovnih poreskih prijava i izmenjenih poreskih prijava.
Za sada je bitno da se poreske prijave prime što tačnije u smislu potpunosti i matematičke ispravnosti.
Stranica sa pitanjima i odgovorima iz oblasti rada lokalne poreske administracije organizuje se kroz saradnju projekta „Institucionalna podrška SKGO-treća faza“ koji sprovodi SKGO i programa „Reforma poreza na imovinu“ koji sprovodi HELVETAS, a koje podržava Švajcarska Vlada.
Postupajući po nalogu drugostepenog organa, vraćen je predmet na ponovni postupak. Kako je reč o postupku (nekadašnje) kancelarijske kontole koja je sprovođena prema odredbama čl. 119-122. ZPPPA, da li u ponovnom postupku treba primeniti važeći ZPPPA (s obzirom na to da su čl. 119-122. brisani) ili ipak treba ponavljati postupak po “starom zakonu” i sačinjavati zapisinik o kontroli po članu 121. “starog“ Zakona?
Članom 5. ZPPPA uređeno je vremensko važenje poreskih propisa. Prema stavu 3. ovog člana ZPPPA, radnje u poreskom postupku regulisane su propisima koji su na snazi u vreme kada se preduzimaju. Prema tome, u ponovnom postupku, koji se sprovodi u 2019. godini, nakon stupanja na snagu novih odredbi ZPPPA o poreskoj kontroli, primeniće se nove odredbe ZPPPA i sprovešće se poreska, a ne kancelarijsku kontrolu. Napominjemo da je stavom 1. ovog člana ZPPPA propisano da se poreska obaveza utvrđuje na osnovu propisa koji su bili na snazi u vreme njenog nastanka, osim ako je, u skladu s ustavom i zakonom, za pojedine odredbe zakona predviđeno da imaju povratno dejstvo. Navedeno znači da, ako se npr. u ponovnom postupku utvrđuje porez na imovinu za 2017. godinu, primenjivaće se odredbe Zakona o porezima na imovinu koje su tada bile na snazi, kao i akta jedinice lokalne samouprave (zone, cene, stope) koje su važile za 2017. godinu.
Stranica sa pitanjima i odgovorima iz oblasti rada lokalne poreske administracije organizuje se kroz saradnju projekta „Institucionalna podrška SKGO-treća faza“ koji sprovodi SKGO i programa „Reforma poreza na imovinu“ koji sprovodi HELVETAS, a koje podržava Švajcarska Vlada.
Poreskom obvezniku - DOO (pravno lice) uručena je opomena sa stanjem duga na dan 27.02.2019. godine na računu Komunalna taksa za isticanje firme na poslovnom prostoru. Poreski obveznik je podneo primedbu na knjigovodstveno stanje iskazano u opomeni i pozvao se na član 114ž. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji - apsolutna zastarelost. Činjenično stanje porerskog obveznika je sledeće: 2006. zadnji put utvrđena obaveza; 2010. godine na dan 1.01. urađen je otpis zaduženja iz prethodnih godina (iznos rešenja 2006. godine) i storno zaduženje zatezne kamate iz prethodnog perioda; 2010. godine je bilo uplata - preknjiženja 2013. godine izvršen otpis 50% kamate po odluci (Zakon o uslovnom otpisu kamata i mirovanju poreskog duga); 2014. godine izvršen otpis 50% kamate; 2015. i 2016. godine glavni dug podeljen na rate. Kako postupiti u navedenom slučaju?
Prema navodima u pitanju propizilazi da je obaveza za 2006. godinu stornirana, što znači da je dug na dan 31.12.2006. godine trebalo da sadrži obaveze zaključno sa 31.12.2005. godine (poslednja mesečna obaveza za decembar 2005. je verovatno dospela 15 .januara 2006., zbog toga se polazi od duga iz 2006).
Prema odredbama ZPPPA o zastarelosti, LPA je trebalo da do 31.12.2011. godine preduzme radnju protiv poreskog dužnika u cilju naplate dugovanog poreza, kako bi izvršila prekid zastarelosti.
Storniranje neosnovanog zaduženja za 2006. godinu u 2010. ne može se smatrati radnjom LPA u cilju naplate duga.
To znači da pošto nije bilo prekida zastarelosti, relativni rok za zastarelost istekao je 31.12.2011., što znači da je nastupila zastarelost prava na naplatu 1.1.2012. godine.
Ulazak u mirovanje i reprogram nakon toga, koji su izvršeni po službenoj dužnosti, nisu mogli da prekinu zastarelost jer su se desili nakon isteka relativnog roka zastarelosti od 5 godina.
Takođe, ni opomena izdata u 2019 nije mogla da prekine zastarelost.
Prema tome, za ovog obveznika je zastarelost nastupila još 1.1.2012. godine(relativna), a apsolutni rok za zastarelost ovom obvezniku je svakako istekao 31.12.2016. godine.
Pošto se obveznik pozvao na zastarelost, smatramo da ima osnova da mu se donese rešenje o prestanku poreske obaveze zbog zastarelosti.
Napominjemo da su sve uplate koje su izvršene do 31.12.2016, kada je istekao rok za apsolutnu zastarelsot, naplatile dospela dugovanja i ne mogu ostati kao preplata.
Stranica sa pitanjima i odgovorima iz oblasti rada lokalne poreske administracije organizuje se kroz saradnju projekta „Institucionalna podrška SKGO-treća faza“ koji sprovodi SKGO i programa „Reforma poreza na imovinu“ koji sprovodi HELVETAS, a koje podržava Švajcarska Vlada.