Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjeDa li mere koje se odnose na održavanje puteva nalaže komunalni inspektor po Zakonu o komunalnim delatnostima ili saobraćajni inspektor po Zakonu o putevima?
Zakon o putevima ne definiše naziv lokalnog inspektora koji vrši nadzor nad putevima. U članu 108. Zakona se koristi termin „nadležan inspektor“, što znači inspektor koga JLS opredeli za vršenje tih poslova, Odlukom i aktom o organizaciji i sistematizaciji.
Kada je vozilo bez tablica ostavljeno na putu gde je zabranjeno parkiranje, koja inspekcija je nadležna?
Nadležnost policije, komunalne milicije i inspekcije u ovom slučaju opredeljena je sledećim pravnim okvirom:
ZOBS u članu 7. stav 1. tačka 89) definiše odbačeno vozilo (vidno zapušteno vozilo parkirano na putu, koje nije upisano u jedinstveni registar vozila, odnosno kojem je istekla važnost registracione nalepnice duže od šest meseci), a u članu 22, propisuje da vlasnik, odnosno korisnik vozila, ne sme dozvoliti da se odbačeno vozilo nalazi na putu, odnosno mestu na kome je dozvoljeno zaustavljanje ili parkiranje vozila.
U članu 278, Zakon uređuje posebne mere i ovlašćenja radi bezbednosti saobraćaja, među kojima je i mera - uklanjanje, odnosno premeštanje vozila, kao i postavljanje uređaja kojima se sprečava odvoženje vozila, koju prema toj odredbi preduzima i komunalni policajac (milicionar), prilikom ostvarivanja nadzora i kontrole parkiranja, u skladu sa zakonom, podzakonskim propisima i propisima jedinice lokalne samouprave.
U članu 296, Zakon propisuje postupanje ovlašćenih lica (policije i komunalne milicije) kada zateknu vozilo parkirano ili zaustavljeno suprotno odredbama ovog zakona. U stavu 7. istog člana, propisuje obavezu ovlašćenih lica, odnosno zaposlenog u organu jedinice lokalne samouprave nadležanog za poslove saobraćaja, da postupe na propisani način i kada u kontroli saobraćaja na putu, odnosno mestu na kome je dozvoljeno zaustavljanje i parkiranje vozila zatekne odbačeno vozilo.
Dakle, iz navedenih odredbi proizilazi nadležnost policije, komunalne milicije i „zaposlenog u organu JLS za poslove saobraćaja“.
Zakonom o komunalnim delatnostima, učlanu 36, propisan je postupak vršenja inspekcijskog nadzora za slučaj „ometanja vršenja komunalne usluge ili korišćenja komunalnih objekata ostavljanjem vozila, stvari i drugih predmeta ili na drugi način”.
Pod pojmom komunalnog objekta u smislu ZKD, podrazumeva se i dobro u opštoj upotrebi koje služi obavljanju komunalne delatnosti (što može biti parkrking, ulica, zelena površina i dr.)
Odlukama koje JLS donosi u skladu sa ZKD ova pitanja se bliže uređuju.
Da li lokalni inspektor ima ovlašćenja da kontrolise vanredni prevoz?
Zakonom o putevima poglavlje VII. nosi naziv „ZAŠITA PUTA I VANREDAN PREVOZ“, pa se može postaviti pitanje da li vanredan prevoz spada u zaštitu puta u smislu člana 108. Zakona. Osim toga u odredbama člana 60. propisana je da kontrolu vanrednog prevoza na javnom putu vrši ovlašćeno lice Ministarstva, odnosno ovlašćeno lice organa jedinice lokalne samouprave nadležnog za poslove saobraćaja i ovlašćeno službeno lice ministarstva nadležnog za unutrašnje poslove, a u čl. 104. i 105. propisano je ovlašćenje inspektora za državne puteve da vrši kontrolu i preduzima propisane mere u pogledu vanrednog prevoza.
Stoga, smatramo da je radi pravne sigurnosti poželjno zatražiti mišljenje Ministarstva po napred navedenim pitanjima, tj. da li vanredan prevoz spada u zaštita puta i bliže objašnjenje razlike između ovlašćenog lica organa jedinice lokalne samouprave nadležnog za poslove saobraćaja, sa ovlašćenjima iz člana 60. Zakona, sa jedne strane i inspektora sa inspekcijskim ovlašćenjima propisanim u zakonu, sa druge strane.
Održavanje državnih puteva u naselju u nadležnosti je upravljača (republike), a van kolovoza JLS vrši održavanje. Šta je sa inspekcijskim nadzorom, da li republički inspektor vrši nadzor u naselju samo u širini kolovoza ili i van kolovoza, tj bankine, kanale, trotoare itd...?
Tačno je da inspekcijski nadzor u datoj situaciji nije izričito uređen. Prema Zakonu o putevima inspektor za državne puteve vrši nadzor nad državnim putevima, a članom 6. stav 4. propsano je da kolovozna konstrukcija ulica koje su istovremeno delovi državnih ili opštinskih puteva koji prolaze kroz naselja sa saobraćajnom signalizacijom, osim uređaja za davanje svetlosnih saobraćajnih znakova, smatraju se delovima tih puteva, što bi značilo da republički inspektor vrši nadzor nad kolovoznom konstrukcijom koja se smatra elementom državnog puta.
Međutim, ako dodatni elementi tog puta nisu urađeni za potrebe naselja, u smislu člana 72. stav 2. Zakona o putevima, iako to nije izričito propisano, smatramo takođe da su ti elementi u nadležnosti državnog upravljača/inspektora za državne puteve (kao npr. kanali).
Da li se javnim putem (državnim, opštinskim, ulicom) u naselju smatra samo kolovozna konstrukcija i saobraćajna signalizacija?
Prema članu 2. stav 1. tačka 18) Zakona o putevima trotoar je posebno uređen deo puta pored kolovoza namenjen prvenstveno za kretanje pešaka, a članom 4. istog zakona, koji definiše elemente javnog puta, propisano je da javni put obuhvata trotoare, pešačke i biciklističke staze u putnom zemljištu.