Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjeU pitanju je funkcioner kome je na kraju 2020. godine utvrđen srazmerni deo godišnjeg odmora za 2020. godinu u trajanju od 10 dana i odobreno korišćenje tih 10 dana do kraja 2020. godine, ali on nije koristio taj godišnji odmor. Da li ima pravo da do 30. juna 2021. godine iskoristi taj srazmerni deo godišnjeg odmora iz prethodne godine imajući u vidu član 73. stav 2. Zakona o radu, odnosno da u 2020. godini nije ni započeo korišćenje godišnjeg odmora. Takođe, da li u istoj situaciji kada je funkcioneru utvrđen srazmerni deo godišnjeg odmor za 2020. godinu i nije ga iskoristio, a u 2021. godini mu je prestala funkcija i radni odnos, funkcioner ima pravo na naknadu štete i za neiskorišćeni godišnji odmor iz 2020. godine ili samo za srazmerni deo koji će biti utvrđen u 2021. godini?
Shodno članu 69. Zakona o radu ("Sl. glasnik RS", br. 24/2005, 61/2005, 54/2009, 32/2013, 75/2014, 13/2017 - odluka US, 113/2017 i 95/2018 - autentično tumačenje) u svakoj kalendarskoj godini zaposleni ima pravo na godišnji odmor u trajanju utvrđenom opštim aktom i ugovorom o radu, a najmanje 20 radnih dana.
Dužina godišnjeg odmora utvrđuje se tako što se zakonski minimum od 20 radnih dana uvećava po osnovu doprinosa na radu, uslova rada, radnog iskustva, stručne spreme zaposlenog i drugih kriterijuma utvrđenih opštim aktom ili ugovorom o radu.
Članom 72. istog zakona je propisano da zaposleni ima pravo na dvanaestinu godišnjeg odmora iz člana 69. ovog zakona (srazmerni deo) za svaki mesec dana rada u kalendarskoj godini u kojoj je zasnovao radni odnos ili u kojoj mu prestaje radni odnos.
Shodno članu 73. godišnji odmor koristi se jednokratno ili u dva ili više delova, u skladu sa ovim zakonom. Ako zaposleni koristi godišnji odmor u delovima, prvi deo koristi u trajanju od najmanje dve radne nedelje neprekidno u toku kalendarske godine, a ostatak najkasnije do 30. juna naredne godine. Zaposleni ima pravo da godišnji odmor koristi u dva dela, osim ako se sa poslodavcem sporazume da godišnji odmor koristi u više delova. Zaposleni koji nije u celini ili delimično iskoristio godišnji odmor u kalendarskoj godini zbog odsutnosti sa rada radi korišćenja porodiljskog odsustva, odsustva sa rada radi nege deteta i posebne nege deteta - ima pravo da taj odmor iskoristi do 30. juna naredne godine.
Konačno, članom 76. Zakona o radu je propisano da je u slučaju prestanka radnog odnosa, poslodavac dužan da zaposlenom koji nije iskoristio godišnji odmor u celini ili delimično, isplati novčanu naknadu umesto korišćenja godišnjeg odmora, u visini prosečne zarade u prethodnih 12 meseci, srazmerno broju dana neiskorišćenog godišnjeg odmora.
U konkretnom slučaju je od značaja da je lice imalo odobrenje da koristi srazmerni deo godišnjeg odmora za 2020. godinu odnosno da utvrđeni srazmerni deo godišnjeg odmora nije iskoristilo zbog odsutnosti sa rada radi korišćenja porodiljskog odsustva, odsustva sa rada radi nege deteta i posebne nege deteta. Ukoliko je postojalo odobrenje za korišćenje godišnjeg odmora, kao i da razlozi za nekorišćenje godišnjeg odmora nisu prethodno navedeni razlozi, tom licu prestaje pravo da se tako utvrđeni odmor iskoristi do 30. juna 2021. godine.
Shodno navedenom, ovo lice ne može ostvariti novčanu naknadu umesto korišćenja godišnjeg odmora za srazmerni deo godišnjeg odmora za 2020. godinu, pod uslovom da je imalo odobrenje da ga koristi odnosno pod uslovom da to nije činilo iz razloga opisanih u članu 73. stav 4. Zakona o radu.
Da li opštinski odbornik, na sopstveni zahtev, ima pravo da dobije na uvid dokaz o školskoj spremi zaposlenog u opštinskoj upravi jer sumnja u ispravnost istih?
Zakon o zaštiti podataka o ličnosti („Sl. glasnik RS“, broj 87/18) propisuje u članu 89. da informacije od javnog značaja koje sadrže podatke o ličnosti mogu biti učinjene dostupnim tražiocu informacije od strane organa vlasti na način kojim se obezbeđuje da se pravo javnosti da zna i pravo na zaštitu podataka o ličnosti mogu ostvariti zajedno, u meri propisanoj zakonom kojim se uređuje slobodan pristup informacijama od javnog značaja i ovim zakonom.
Koje su zakonske pretpostavke za identifikaciju otiskom prsta kao načina vođenja evidencije o prisutnosti na poslu?
Zakon o zaštiti podataka o ličnosti („Sl. glasnik RS“, broj 87/18) u članu 4. propisuje da je „biometrijski podatak” podatak o ličnosti dobijen posebnom tehničkom obradom u vezi sa fizičkim obeležjima, fiziološkim obeležjima ili obeležjima ponašanja fizičkog lica, koja omogućava ili potvrđuje jedinstvenu identifikaciju tog lica, kao što je slika njegovog lica ili njegovi daktiloskopski podaci.
Isti zakon u članu 17. propisuje da je zabranjena obrada kojom se otkriva rasno ili etničko poreklo, političko mišljenje, versko ili filozofsko uverenje ili članstvo u sindikatu, kao i obrada genetskih podataka, biometrijskih podataka u cilju jedinstvene identifikacije lica, podataka o zdravstvenom stanju ili podataka o seksualnom životu ili seksualnoj orijentaciji fizičkog lica, a da je izuzetno dozvoljena u deset taksativno nabrojanih slučajeva.
Obrada biometrijskih podataka u svrhu evidentiranja dolaska i odlaska zaposlenih sa posla predstavlja intruzivan vid obrade podataka o ličnosti, koji je u suprotnosti sa načelom „minimizacije podataka“, koje određuje da podaci moraju biti primereni, bitni i ograničeni na ono što je neophodno u odnosu na svrhu obrade, jer se ista svrha može postići i na drugi način koji manje zadire u privatnost zaposlenih.
Da li postoji posebna potreba tj. obaveza da se prave posebni registri (kao dupli) u kom bi se upisivalo za šta su se i u koju svrhu podaci o ličnosti obrađivali u posebnim predmetima (nešto kao izveštaji), iako je to jasno uvidom u predmet koji je rađen u skladu sa Zakonom koji reguliše slobodan pristup informacijama od javnog značaja?
Zakon o zaštiti podataka o ličnosti („Sl. glasnik RS“, broj 87/18) propisuje u članu 47. obavezu vođenja evidencije radnji obrade, koju moraju voditi svi organi vlasti.
Da li su zahtevi koje organizaciona jedinica organa JLS prima od fizičkih ili pravnih lica, koji čak nisu dužni da se identifikuju (npr. apeli za postavljanje bandera, javno osvetljenje, menjanje sijalica, traženje raznih informacija....) u smislu Zakona o zaštiti podataka o ličnosti, prikupljanje podataka i da li podrazumevaju pravljenje zbirke?
Zakon o zaštiti podataka o ličnosti („Sl. glasnik RS“, broj 87/18) propisuje da je „obrada podataka o ličnosti” svaka radnja ili skup radnji koje se vrše automatizovano ili neautomatizovano sa podacima o ličnosti ili njihovim skupovima, kao što su prikupljanje, beleženje, razvrstavanje, grupisanje, odnosno strukturisanje, pohranjivanje, upodobljavanje ili menjanje, otkrivanje, uvid, upotreba, otkrivanje prenosom, odnosno dostavljanjem, umnožavanje, širenje ili na drugi način činjenje dostupnim, upoređivanje, ograničavanje, brisanje ili uništavanje, a da je „zbirka podataka” je svaki strukturisani skup podataka o ličnosti koji je dostupan u skladu sa posebnim kriterijumima, bez obzira da li je zbirka centralizovana, decentralizovana ili razvrstana po funkcionalnim ili geografskim osnovama.