Član 51. Posebnog kolektivnog ugovora za zaposlene u JLS predviđa sledeće:

“Zaposleni ima pravo na solidarnu pomoć za slučaj:

• duže ili teže bolesti zaposlenog ili člana njegove uže porodice ili teže povrede zaposlenog,
• nabavke ortopedskih pomagala i aparata za rehabilitaciju zaposlenog ili člana njegove uže porodice,
• zdravstvene rehabilitacije zaposlenog,
• nastanka teže invalidnosti zaposlenog,
• nabavke lekova za zaposlenog ili člana uže porodice,
• pomoć porodici za slučaj smrti zaposlenog i zaposlenom za slučaj smrti člana uže porodice,
• mesečnu stipendiju tokom redovnog školovanja za decu zaposlenog čija je smrt nastupila kao posledica povrede na radu ili profesionalnog oboljenja - do visine mesečne prosečne zarade bez poreza i doprinosa u Republici Srbiji prema poslednjem objavljenom podatku organa nadležnog za poslove statistike, a ukoliko deca borave u predškolskoj ustanovi poslodavac je dužan da nadoknadi troškove boravka u predškolskoj ustanovi,
• pomoć zbog uništenja ili oštećenja imovine, elementarnih i drugih vanrednih događaja - do visine neoporezivog iznosa koji je predviđen zakonom kojim se uređuje porez na dohodak građana,
• rođenja deteta zaposlenog - u visini prosečne mesečne zarade bez poreza i doprinosa u Republici Srbiji prema poslednjem objavljenom podatku organa nadležnog za poslove statistike,
• pomoć zaposlenoj za vantelesnu oplodnju - najviše do tri prosečne mesečne zarade u Republici Srbiji prema poslednjem objavljenom podatku organa nadležnog za poslove statistike, a na osnovu uredne dokumentacije,
• drugu solidarnu pomoć za poboljšanje materijalnog i socijalnog položaja zaposlenog u skladu sa merilima propisanim opštim aktom poslodavca i raspoloživim finansijskim sredstvima.

Članovima uže porodice u smislu ovog člana, smatraju se bračni ili vanbračni partner, deca, roditelji, usvojilac, usvojenik i staratelj zaposlenog.

U slučaju da je više članova uže porodice zaposleno kod poslodavca, pravo na solidarnu pomoć za člana uže porodice iz stava 1. tač. 1), 2), 5), 8) i 9) ostvaruje jedan zaposleni.

Duža ili teža bolest odnosno teža povreda u smislu stava 1. tačka 1) ovog člana postoji ako je zaposleni odsutan sa rada najmanje 30 dana neprekidno zbog sprečenosti za rad usled bolesti, odnosno povrede.

Pravo iz stava 1. ovog člana zaposleni ne ostvaruje za članove uže porodice koji ostvaruju primanja iz radnog odnosa, odnosno po osnovu rada u trenutku podnošenja zahteva, odnosno koji primaju novčanu naknadu za tuđu negu i pomoć ili primaju penziju koja je veća od najnižeg iznosa penzije.

Solidarna pomoć u toku godine, u slučajevima utvrđenim u stavu 1. tač. 1)-5) ovog člana priznaje se na osnovu uredne dokumentacije, u skladu sa sredstvima obezbeđenim u budžetu organa jedinice lokalne samouprave, a najviše do visine tri prosečne mesečne zarade bez poreza i doprinosa u Republici Srbiji prema poslednjem objavljenom podatku organa nadležnog za poslove statistike.

Solidarna pomoć u slučaju utvrđenom u stavu 1. tačka 6) ovog člana priznaje se porodici i ostvaruje se, po zahtevu člana porodice koji se podnosi u roku od 90 dana od dana kada je nastupio osnov za isplatu solidarne pomoći, najviše do visine dve prosečne mesečne zarade bez poreza i doprinosa u Republici Srbiji prema poslednjem objavljenom podatku organa nadležnog za poslove statistike.

Porodicu u smislu stava 7. ovog člana čine bračni i vanbračni partner, deca, roditelji, usvojilac, usvojenik i staratelj.

Zaposleni može da ostvari pravo na solidarnu pomoć, ukoliko pravo na ortopedska pomagala, aparate za rehabilitaciju, lekove i dr. nije ostvareno u skladu sa drugim propisima iz oblasti obaveznog socijalnog osiguranja, boračko-invalidske zaštite i drugim propisima.

Pravo na solidarnu pomoć u skladu sa ovim članom ostvaruju svi zaposleni kod kojih osnov za isplatu solidarne pomoći nastupi počev od 22. marta 2019. godine.”

Iz navedenih odredbi zaključujemo da godine deteta ne predstavljaju ograničenje za ostvarivanje prava na jubilarnu nagradu, već je jedino postavljeno ograničenje da se pravo na solidarnu pomoć ne ostvaruje za članove uže porodice koji ostvaruju primanja iz radnog odnosa, odnosno po osnovu rada u trenutku podnošenja zahteva, odnosno koji primaju novčanu naknadu za tuđu negu i pomoć ili primaju penziju koja je veća od najnižeg iznosa penzije.

Članom 32. Posebnog kolektivnog ugovora za zaposlene u jedinicama lokalne samouprave (“Sl. glasnik RS”, broj 38/19 i 55/2020) je propisano da poslodavac može, u skladu sa raspoloživim finansijskim sredstvima, da obezbedi dodatno zdravstveno osiguranje, za isti iznos premije osiguranja za lečenje u zdravstvenim ustanovama - u državnom ili privatnom vlasništvu - sa kojima osiguravajuća kuća ima ugovor, kao i da za svoje zaposlene organizuje penzijski plan u skladu sa Zakonom o dobrovoljnim penzijskim fondovima i penzijskim planovima, po osnovu koga bi vršio uplate penzijskog doprinosa najviše do visine neoporezivog iznosa u skladu sa Zakonom o porezu na dohodak građana.

Članom 17. Zakona o budžetu Republike Srbije za 2021. godinu je propisano da u skladu sa članom 2. tačka 31), članom 54. i članom 56. stav 4. Zakona o budžetskom sistemu ("Službeni glasnik RS", br. 54/09, 73/10, 101/10, 101/11, 93/12, 62/13, 63/13 - ispravka, 108/13, 142/14, 68/15 - dr. zakon, 103/15, 99/16, 113/17, 95/18, 31/19 i 72/19) u budžetskoj 2021. godini, neće se vršiti obračun i isplata poklona u novcu, božićnih, godišnjih i drugih vrsta nagrada i bonusa i primanja zaposlenih radi poboljšanja materijalnog položaja i uslova rada, kao i drugih primanja iz člana 120. stav 1. tačka 4) Zakona o radu ("Službeni glasnik RS", br. 24/05, 61/05, 54/09, 32/13, 75/14, 13/17 - US, 113/17 i 95/18 - autentično tumačenje), predviđenih posebnim i pojedinačnim kolektivnim ugovorima, i drugim aktima za direktne i indirektne korisnike budžetskih sredstava Republike Srbije i korisnike sredstava organizacija za obavezno socijalno osiguranje, osim jubilarnih nagrada za zaposlene i novčanih čestitki za decu zaposlenih.

U 2021. godini ne mogu se isplaćivati zaposlenima kod korisnika budžetskih sredstava Republike Srbije nagrade i bonusi koji prema međunarodnim kriterijumima predstavljaju nestandardne, odnosno netransparentne oblike nagrada i bonusa.

Izuzetno od st. 1. i 2. ovog člana, isplata nagrada i bonusa zaposlenima kod korisnika sredstava budžeta Republike Srbije i korisnika sredstava organizacija za obavezno socijalno osiguranje u 2021. godini može se vršiti na osnovu odluke Vlade.

Član 120. Zakona o radu glasi:

„Opštim aktom, odnosno ugovorom o radu može da se utvrdi pravo na:

1) jubilarnu nagradu i solidarnu pomoć;

Tač. 2) i 3) (prestale da važe);

4) druga primanja”.

Međutim, članom 119. Zakona o radu je propisano da poslodavac može zaposlenima uplaćivati premiju za dobrovoljno dodatno penzijsko osiguranje, kolektivno osiguranje od posledica nezgoda i kolektivno osiguranje za slučaj težih bolesti i hirurških intervencija, a u cilju sprovođenja kvalitetne dodatne socijalne zaštite.

S obzirom da je članom 17. Zakona o budžetu Republike Srbije za 2021. godinu onemogućena isplata po pravima iz člana 120. Zakona o radu, a da to nije učinjeno za prava predviđena članom 119. Zakona o radu, smatramo da nema prepreka da se vrši uplata premije dobrovoljnog penzionog osiguranja.

Pravilnikom o standardnom klasifikacionom okviru i kontnom planu za budžetski sistem („Sl. glasnik RS“, br. 16/2016, 49/2016, 107/2016, 46/2017, 114/2017, 20/2018, 36/2018, 93/2018, 104/2018, 14/2019, 33/2019, 68/2019, 84/2019, 151/2020, 19/2021 i 66/2021) uređen je standardni klasifikacioni okvir i Kontni plan za budžetski sistem.

U članu 7. Pravilnika se navodi:

Grupa 09 - Socijalna zaštita neklasifikovana na drugom mestu sadrži klasu: 

090 - Socijalna zaštita neklasifikovana na drugom mestu (KU).

Klasa 090 - Socijalna zaštita neklasifikovana na drugom mestu (KU) obuhvata:

• administraciju, poslove ili podršku poslovima kao što su formulisanje, administracija, koordinacija i praćenje celokupne politike socijalne zaštite, planova, programa i budžeta; pripremu i sprovođenje propisa i standarda za pružanje socijalne zaštite; izradu i davanje opštih informacija, tehničke dokumentacije i statističkih podataka o oblasti socijalne zaštite.

Uključuje: obezbeđivanje socijalne zaštite u vidu novčane i nenovčane pomoći žrtvama požara, poplava, zemljotresa i ostalih mirnodopskih katastrofa; nabavku i skladištenje hrane, opreme i ostalih zaliha za hitne slučajeve u slučajevima mirnodopskih katastrofa;…“

Na osnovu navedenog, sredstva za finansiranje aktivnosti Centra za socijalni rad treba planirati na funkcionalnoj klasifikaciji 090 - Socijalna zaštita neklasifikovana na drugom mestu.

Vodeći se uniformnim programima i programskim aktivnostima koji su sadržani u Aneksu 5 Uputstva za izradu programskog budžeta (ažuriran u julu 2021.godine), sredstva namenjena Centru za socijalni rad treba planirati u okviru programa 11 – Socijalna i dečija zaštita (šifra 0902) i u okviru odgovarajuće programske aktivnosti 0005 – Obavljanje delatnosti ustanova socijalne zaštite, a na ekonomskoj klasifikaciji 463000 – Transferi ostalim nivoima vlasti.

Članom 56. Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave ("Sl. glasnik RS", br. 21/2016, 113/2017, 95/2018, 113/2017 - dr. zakon i 114/2021) je propisano da ukoliko nije postavljen načelnik uprave, kao ni njegov zamenik, do postavljenja načelnika uprave, kao i kada načelnik uprave nije u mogućnosti da obavlja dužnost duže od 30 dana, Veće može postaviti vršioca dužnosti - službenika u radnom odnosu na neodređeno vreme koji ispunjava utvrđene uslove za radno mesto službenika na položaju, koji će obavljati poslove načelnika uprave, najduže na tri meseca, bez sprovođenja javnog konkursa.

Ukoliko službenik na položaju nije postavljen, javni konkurs za popunjavanje položaja se oglašava u roku od 15 dana od postavljenja vršioca dužnosti.

U slučaju da se javni konkurs ne okonča postavljenjem na položaj, status vršioca dužnosti može se produžiti najduže još tri meseca.

Izuzetno, vršilac dužnosti može biti postavljen i radi zamene službenika na položaju koji odsustvuje sa rada duže od 30 dana, a najduže do njegovog povratka na rad.

Službeniku koji je postavljen za vršioca dužnosti miruju prava i obaveze iz radnog odnosa na radnom mestu na koje je bio raspoređen pre postavljenja.

Po isteku roka na koji je postavljen, službenik se raspoređuje na radno mesto na kome je bio raspoređen do postavljenja i nastavlja da ostvaruje pravo na platu koju je imao na tom radnom mestu.

Shodno članu 3. Uredbe o ocenjivanju službenika ("Sl. glasnik RS", br. 2/2019) službenik se ocenjuje jednom u kalendarskoj godini za period od 1. januara do 31. decembra, s tim što se rad službenika prati tokom čitavog perioda za ocenjivanje. Rezultati postignuti u izvršavanju poslova radnog mesta i postavljenih ciljeva vrednuju se kvartalno popunjavanjem izveštaja o ocenjivanju u delu vrednovanja radnih ciljeva.

Lice koje odlučuje o pravima, obavezama i odgovornostima službenika, odnosno organ koji u ime poslodavca vrši prava i dužnosti za službenika donosi, najkasnije do kraja februara tekuće godine, rešenje kojim određuje ocenu službeniku za period za ocenjivanje.

Rešenje za načelnika uprave i zamenika načelnika uprave donosi gradonačelnik, odnosno predsednik opštine ili predsednik gradske opštine.

Takođe, treba ukazati na odredbe člana 25. navedene Uredbe, kojom je predviđeno sledeće:

„Ako se u periodu za ocenjivanje, iz bilo kojeg razloga, promeni ocenjivač, prethodni ocenjivač dužan je da pripremi privremeni izveštaj o ocenjivanju za vreme dok je bio ocenjivač, prema odredbama ove uredbe koje uređuju izveštaj o ocenjivanju.

Kontrolor prethodnog ocenjivača stavlja kontrolni potpis na privremeni izveštaj o ocenjivanju i dostavlja ga jedinici za upravljanje ljudskim resursima, a ona novom ocenjivaču.

Izveštaj o ocenjivanju, po isteku perioda za ocenjivanje, priprema novi ocenjivač, pri čemu obavezno razmatra i privremeni izveštaj o ocenjivanju“.

S obzirom na sve navedeno, za načelnike uprava odnosno zamenike načelnika uprava rešenje donosi gradonačelnik, odnosno predsednik opštine ili predsednik gradske opštine, a na osnovu, u prethodnom periodu, sprovedenih koraka koji su neophodni za donošenje rešenja o ocenjivanju. Ovo važi i za vršioce dužnosti načelnika uprave, s tim što će za vreme postavljenja za vršioca dužnosti načelnika uprave službenika oceniti gradonačelnik, odnosno predsednik opštine ili predsednik gradske opštine, dok će po raspoređivanju na radno mesto na kome je bio raspoređen do postavljenja službenika oceniti načelnik gradske ili opštinske uprave ako je obrazovana kao jedinstven organ, odnosno načelnik uprave za pojedine oblasti, ili načelnik uprave gradske opštine, odnosno rukovodilac koji rukovodi službom ili organizacijom, tj. lice koje ga je ocenjivalo pre postavljenja za vršioca dužnosti.

Zakon o porezima na imovinu („Sl. glasnik RS“, br. 26/2001, "Sl. list SRJ", br. 42/2002 - odluka SUS i „Sl. glasnik RS“, br. 80/2002, 80/2002 - dr. zakon, 135/2004, 61/2007, 5/2009, 101/2010, 24/2011, 78/2011, 57/2012 - odluka US, 47/2013, 68/2014 - dr. zakon, 95/2018, 99/2018 - odluka US, 86/2019 i 144/2020) koji se primenjuje od 1.1.2021 godine, u članu 12 . stav 1. tačka 10 propisuje se poresko oslobođenje za objekte obveznika koji ne vodi poslovne knjige, odnosno obveznika koji vodi poslovne knjige kome je poljoprivreda pretežna registrovana delatnost, a koji su namenjeni i koriste se isključivo za primarnu poljoprivrednu proizvodnju.

Prema ovoj odredbi kumulativni uslovi koji moraju biti ispunjeni za poresko oslobođenje za obveznika koji ne vodi poslovne knjige su sledeći: da je objekat namenjen i da se koristi za primarnu poljoprivrednu proizvodnju, da objekat nije ustupljen drugom licu uz naknadu duže od 183 dana godišnje (čl.12. stav 4. i stav 5. Zakona o porezima na imovinu). Za obveznika koji vodi poslovne knjige dodatni uslov je da mu je poljoprivreda pretežna registrovana delatnost.

Članom 12b Zakona o porezima na imovinu propisano je da su objekti namenjeni za primarnu poljoprivrednu proizvodnju, u skladu sa članom 12. stav 1. tačka 10) ovog zakona, objekti za smeštaj mehanizacije za poljoprivredu, repromaterijala, smeštaj i čuvanje gotovih poljoprivrednih proizvoda, staje za gajenje stoke, objekti za potrebe gajenja i prikazivanje starih autohtonih sorti biljnih kultura i rasa domaćih životinja i objekti za gajenje pečurki, puževa i riba.

Prema Zakonu o poljoprivredi i ruralnom razvoju „Sl. glasnik RS“, br. 41/2009, 10/2013 - dr. zakon, 101/2016, 67/2021 - dr. zakon i 114/2021) : 

1) poljoprivreda je privredna delatnost koja obuhvata one delatnosti koje su zakonom klasifikovane kao poljoprivreda; 

2) poljoprivredna proizvodnja jeste proces proizvodnje biljnih i stočarskih proizvoda, uzgoj ribe, pčela, odnosno drugi oblici poljoprivredne proizvodnje (gajenje pečuraka, puževa, staklenička, plastenička proizvodnja, gajenje začinskog i lekovitog bilja i drugo), koja se obavlja na poljoprivrednom zemljištu, kao i na drugom zemljištu ili građevinskoj celini koji se nalaze na teritoriji Republike Srbije; 

3) poljoprivredni proizvodi jesu primarni proizvodi i proizvodi prvog stepena njihove prerade nastali u poljoprivrednoj proizvodnji.

Prema Uredbi o klasifikaciji delatnosti („Sl. glasnik RS“, br. 54/2010) oblast 01- Poljoprivredna proizvodnja, lov i prateće uslužne delatnosti, obuhvata dve osnovne delatnosti: gajenje useva i zasada i uzgoj životinja, kao i organsku proizvodnju i gajenje genetski modifikovanih biljaka i životinja, zatim obuhvata i proizvodnju useva i zasada u staklenicima, kao i prateće uslužne delatnosti u poljoprivredi, kao i lov, traperstvo i odgovarajuće usluge.

Klasifikacija - Grupa 01.50 (Mešovita poljoprivredna proizvodnja) odstupa od opšteg pravila za određivanje pretežne delatnosti. Obzirom na to da su na mnogim poljoprivrednim gazdinstvima podjednako zastupljene i biljna i stočarska proizvodnja, takva gazdinstva mogu biti razvrstana u jednu ili drugu kategoriju.

Poljoprivredne delatnosti isključuju dalju preradu poljoprivrednih proizvoda, koja se razvrstava u oblasti 10. i 11. (proizvodnja prehrambenih proizvoda i proizvodnja pića) i oblast 12. (proizvodnja duvanskih proizvoda), osim one prerade koja podrazumeva osnovnu pripremu proizvoda za tržište (npr. čišćenje, ljušćenje, sortiranje i kratkotrajna zaštita od truljenja). Oblast ne obuhvata građevinske radove na poljoprivrednim površinama (npr. isušivanje zemljišta, priprema polja za proizvodnju pirinča itd.), koji se razvrstavaju u sektor F (građevinarstvo) zatim ne obuhvata poljoprivredne zadruge i slične organizacije koje se bave kupovinom i prodajom poljoprivrednih proizvoda i posreduju prilikom nabavke poljoprivrednih sirovina koje se razvrstavaju u sektor G (trgovina na veliko i malo; popravka motornih vozila i motocikala).

Klasifikacija delatnosti - 01.30. Gajenje sadnog materijala obuhvata proizvodnju svih vegetativnih materijala za razmnožavanje, uključujući reznice, kaleme i sadnice za direktno razmnožavanje ili podloge za kalemljenje:

• gajenje sadnica
• gajenje ukrasnih biljaka, uključujući biljke s busenom
• gajenje lukovica, gomolja, kalema i pelcera
• gajenje micelija za gljive
• delatnost rasadnika, osim rasadnika za pošumljavanje.

Ova klasifikacija ne obuhvata:

• gajenje biljaka za proizvodnju semena, del. 01.1 i 01.2
• delatnost šumskih rasadnika.

Klasifikacija delatnosti -  02.10 ne obuhvata brigu za prirodno okruženje (održavanje parkova, rezervata, ukrasnih površina itd.), klasifikovanih u delatnosti 81.30.

Shodno tome, proizvodnja loznih i voćnih sadnica spada u oblast poljoprivredne proizvodnje i može se smatrati primarnom poljoprivrednom proizvodnjom (sadnice su primarni proizvodi nastali u poljoprivrednoj proizvodnji).

U konkretnom slučaju, uzimajući u obzir da je ekonomski objekat, objekat fizičkog lica, da bi se ostvario uslov za poresko oslobođenje iz člana 12. stav 1. tačka 10. Zakona o porezu na imovinu, za obveznika koji ne vodi poslovne knjige, a u objektu skladište sadnice (objekat za smeštaj repromaterijala ili smeštaj i čuvanje gotovih proizvoda po čl.12b Zakona o porezu na imovinu), uslov za poresko oslobođenje poreskom obvezniku fizičkom licu - jeste utvrditi da predmetni objekat ne koristi pravno lice uz naknadu, koje u toku 12 meseci, neprekidno ili sa prekidima, traje duže od 183 dana, naročito imajući u vidu činjenicu da poreski obveznik fizičko lice ima registrovano pravno lice koje se bavi poljoprivrednom delatnošću.

Shodno tome, ukoliko fizičko lice sa pravnim licem ima zaključen ugovor o zakupu predmetne nepokretnosti (ili njenog dela), tada ne postoji pravni osnov da fizičko lice ostvari pravo na poresko oslobođenje po čl. 12. tačka 10) Zakona o porezima na imovinu za površinu nepokretnosti koju je dao u zakup.