Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjeNaime, član 4. Uredbe o programu i načinu polaganja državnog stručnog ispita propisuje da državni službenik koji je položio državni stručni ispit po programu za kandidate sa stečenim srednjim obrazovanjem, a u toku rada je stekao viši stepen obrazovanja, dužan je da, pre premeštaja na radno mesto za koje je uslov viši stepen obrazovanja, položi državni stručni ispit po programu za kandidate sa stečenim visokim obrazovanjem. U praksi se pojavila sledeća situacija : Lica su u radnom odnosu od 1990. godine i imaju položen stručni ispit sa srednjom školom. U međuvremenu su stekli više obrazovanje, odnosno visoko sa 180 bodova. Raspoređeni su na radna mesta sa visokim obrazovanjem, a koeficijenti za plate su im određeni sa srednjom školom. Dobili su rešenje do kada moraju da polože stručni ispit. Da li je navedena lica prvo trebalo uputiti na polaganje stručnog ispita sa višom, odnosno visokom stručnom spremom, pa ih tek onda rasporediti na navedena radna mesta i u skladu sa stručnom spremom im dodeliti koeficijent?
Članom 124. Zakona o zaposlenima u AP I JLS je propisano da po završenom dodatnom obrazovanju, službenik se premešta na nepopunjeno radno mesto razvrstano u najniže zvanje za stepen obrazovanja koji je stekao dodatnim obrazovanjem.
Službenik je dužan da u roku od šest meseci položi državni stručni ispit prema planu i programu za stepen obrazovanja koji je stekao dodatnim obrazovanjem.
Članom 131. istog Zakona se propisuje da službenik, koji je u radnom odnosu na neodređeno vreme dužan je da ima položen državni stručni ispit.
Službenik koji ima položen stručni ispit za zaposlene u državnim organima ne polaže državni stručni ispit.
Članom 163. Zakona o zaposlenima u AP i JLS se predviđa da službeniku prestaje radni odnos po sili zakona ako ne položi državni stručni ispit prema planu i programu za stepen stručne spreme koji je stekao dodatnim obrazovanjem.
Najzad, čl. 201. Ovog Zakona je propisano da zaposleni na službeničkim radnim mestima koji nemaju položen državni stručni ispit u skladu sa članom 130. ovog zakona, mogu da nastave sa radom na tom radnom mestu najduže šest meseci od početka primene ovog zakona.
Ukoliko službenik ne položi državni stručni ispit u roku iz stava 1. ovog člana, prestaje mu radni odnos.
Poslovi i ovlašćenja, koji su utvrđeni ovim zakonom, ne uvode obavezu dodatnog zapošlјavanja i jedinice lokalne samouprave će ih obavlјati u skladu sa propisima koji uređuju zapošlјavanje u jedinicama lokalne samouprave.
Dakle, službenik se premešta na nepopunjeno radno mesto razvrstano u najniže zvanje za stepen obrazovanja koji je stekao dodatnim obrazovanjem, a dužan je da u roku od šest meseci položi državni stručni ispit prema planu i programu za stepen obrazovanja koji je stekao dodatnim obrazovanjem.
Član 34. Uredbe o kriterijumima za razvrstavae radnih mesta i merilima za opis radnih mesta službenika u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave ("Sl. glasnik RS", br. 88/2016) odnosi se na ograničenje broja najviših zvanja. Prema tom članu Pravilnikom o sistematizaciji može biti određeno da na radnim mestima u zvanju višeg savetnika radi najviše do 10% službenika, a u zvanju samostalnog savetnika radi najviše do 20% službenika. Da li jedinice lokalne samouprave mogu da odrede da broj samostalnih savetnika bude veći od 20% službenika?
Članom 34. Uredbe o kriterijumima za razvrstavanje radnih mesta i merilima za opis radnih mesta službenika u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave je propisano ("Sl. glasnik RS", br. 88/2016) da pravilnikom može biti određeno da na radnim mestima u zvanju višeg savetnika radi najviše do 10% službenika, a u zvanju samostalnog savetnika radi najviše do 20% službenika.
Uredbom nije propisana mogućnost izuzetka od propisanog za jedinice lokalne samouprave.
Molim Vas da nam razjasnite nedoumice oko primene odredbi Zakona o zaposlenima u AP i JLS vezanih za postupak popunjavanja položaja. Naime, članom 97. je predviđeno da Veće donosi odluku o izboru kandidata u roku od 15 dana od dana prijema liste kandidata, a članom 98. je propisano da protiv rešenja o postavlјenju na položaj Veća žalba nije dopuštena ali može da se pokrene upravni spor. Da li se ovde radi o dva akta koje Veće treba da donese: Odluku o izboru kandidata i Rešenje o postavlјenju ili treba doneti samo Rešenje o postavlјenju, analogno tumačenju odredbi ovog zakona o izbornom postupku za izvršilačka mesta koju je dostavilo Ministarstvo državne uprave i lokalne samouprave?
Članom 97. Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave („Sl. glasnik RS“ br. 21/16) je propisano da listu kandidata konkursna komisija dostavlјa organu autonomne pokrajine nadležnom za postavlјenje na položaj, odnosno Veću.
Organ autonomne pokrajine nadležan za postavlјenje na položaj, odnosno Veće donosi odluku o izboru kandidata u roku od 15 dana od dana prijema liste kandidata.
Narednim članom 98. istog Zakona se propisuje da protiv rešenja o postavlјenju na položaj organa autonomne pokrajine nadležnog za postavlјenje na položaj, odnosno Veća žalba nije dopuštena, ali može da se pokrene upravni spor.
Ovako precizirani članovi stvaraju određenu nedoumicu i mogu da navedu na, eventualni, zaklјučak da se radi o dva raličita akta. Međutim, izborni postupak čini jednu celinu u okviru kog navedena rešenja imaju istu pravnu posledicu i zasnivaju se na istom činjeničnom osnovu, odnosno donose se na osnovu činjenica koje su zajedničke.
Dakle, reč je o jednom aktu.
Ako državni službenik ministarstva bude postavlјen na mesto načelnika ili zamenika načelnika opštinske uprave u Srbiji na 5 godina,što je mesto po položaju, da li ima pravo na mirovanje radnog odnosa u svom ministarstvu tih 5g.? Koliki je koeficijent plate za načelnika i zamenika koliko iznosi i po kom propisu?
Shodno čl. 4. Zakona o državnim službenicima na prava i dužnosti državnih službenika koji nisu uređeni ovim ili posebnim zakonom ili drugim propisom primenjuju se opšti propisi o radu i poseban kolektivni ugovor za državne organe.
Zakonom o radu i to čl. 79. je propisano da zaposlenom miruju prava i obaveze koje se stiču na radu i po osnovu rada, osim prava i obaveza za koje je zakonom, opštim aktom, odnosno ugovorom o radu drukčije određeno, ako odsustvuje sa rada zbog izbora, odnosno imenovanja na funkciju u državnom organu, sindikatu, političkoj organizaciji ili drugu javnu funkciju čije vršenje zahteva da privremeno prestane da radi kod poslodavca.
Međutim, članom 54. Zakona o zaposlenima u AP i JLS je propisano da službenik kome je prestao rad na položaju iz razloga utvrđenih članom 51. tač. 1., 2. i 10. (protek vremena, podnošenje ostavke i ukidanje položaja) ovog zakona ima pravo da kod poslodavca bude raspoređen na drugo radno mesto za koje ispunjava uslove.
Ukoliko ne postoji radno mesto na koje može biti raspoređen, službenik ima pravo na naknadu plate u trajanju od tri meseca u visini koju je imao u vreme prestanka rada na položaju, iz razloga utvrđenih članom 51. tač. 1) i 10) ovog zakona (protek vremena, ukidanje položaja).
Pravo na naknadu plate iz stava 2. ovog člana može se izuzetno produžiti do tri meseca ukoliko u tom vremenu službenik stiče pravo na penziju.
Pravo iz stava 2. ovog člana prestaje pre isteka roka od tri meseca, zasnivanjem radnog odnosa ili sticanjem prava na penziju prema propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju.
Službenik pravo iz st. 2. i 3. ovog člana ostvaruje kod poslodavca kod koga je ostvarivao prava po osnovu rada na položaju.
Pravo iz st. 2. i 3. ovog člana, po zahtevu službenika, utvrđuje organ nadležan za njegovo postavlјenje.
Zahtev za ostvarivanje prava iz stava 2. ovog člana, službenik može uputiti najkasnije u roku od 15 dana od dana prestanka rada na položaju, s tim što pravo iz stava 2. ovog člana ostvaruje od narednog dana od dana prestanka rada na položaju.
Dakle, ukoliko je neko lice postavlјeno za načelnika ili zamenika načelnika opštinske uprave nema pravo na mirovanje radnog odnosa, već prava iz citiranog člana 54. Zakona o zaposlenima u AP i JLS.
Članom 9. Zakona o platama u državnim organima i javnim službama je propisano da se koeficijenti za obračun i isplatu plata postavlјenih lica u organima teritorijalne autonomije i lokalne samouprave utvrđuju najviše do koeficijenata utvrđenih aktom Vlade iz člana 8. ovog zakona, i to:
1) za postavlјena lica u organima teritorijalne autonomije i gradu Beogradu - najviše do koeficijenta za obračun i isplatu plate funkcionera koji rukovodi posebnom organizacijom;
2) za postavlјena lica u gradovima najviše do koeficijenta za obračun i isplatu plate sekretara ministarstva;
3) za postavlјena lica u opštinama sa preko 60.000 stanovnika - najviše do koeficijenta za obračun i isplatu plate načelnika okruga;
4) za postavlјena lica u ostalim opštinama - najviše do 90% koeficijenta za obračun i isplatu plate načelnika okruga.
Koeficijenti za obračun i isplatu plata zaposlenih u organima teritorijalne autonomije i lokalne samouprave utvrđuju se najviše do koeficijenta utvrđenog aktom Vlade iz člana 8. ovog zakona za samostalnog stručnog saradnika u državnim organima.
Službeničko mesto (komunalni saradnik) je postalo upražnjeno usled odlaska zaposlenog u penziju. Da li zaposleni koji je deset godina radio u Upravi GO na poslovima komunalni saradnik i ima položen stručni ispit, a usled primene Zakona o zaposlenima u AP i JLS i smanjivanja broja izvršilaca na radnom mestu komunalni saradnik je raspoređen na radno mesto nameštenika, može da se rasporedi na radno mesto komunalnog saradnika ili bilo koje službeničko mesto? Napominjem da ima položen državni ispit. Ukoliko može, koji je način i procedura, a de ne mora popunjavanje radnog mesta da se sprovodi preko internog ili javnog konkursa s obzirom da je već zaposlen kod istog poslodavca kao nameštenik?
Članom 82. Zakona o zaposlenima u AP i JLS je prosian redosled radnji pri popunjvanju radnih mesta, koji glasi:
"Pri popunjavanju izvršilačkog radnog mesta prednost ima premeštaj službenika, sa napredovanjem ili bez njega.
Ako poslodavac odluči da radno mesto ne popuni premeštajem, sprovodi se interni konkurs.
Ako interni konkurs nije uspeo, radno mesto može da se popuni preuzimanjem službenika od drugog poslodavca iz člana 4. ovog zakona, odnosno iz državnog organa.
Ako se radno mesto ne popuni ni preuzimanjem službenika, obavezno se sprovodi javni konkurs.
Ako ni javni konkurs nije uspeo, radno mesto se ne popunjava, ali poslodavac može odlučiti da se sprovede novi javni konkurs".
Dakle, zakonom nije propisana mogućnost premešetaja nameštenika pri popunjavanju radnog mesta, već samo službenika, a što se odnosi i na interni konkurs, propisan ovim članom Zakona, konkretnije, ne postoji mogućnost premeštaja zaposlenog sa namešteničkog na radno mesto službenika.