Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjeUkoliko se iz javnog preduzeća, čiji je osnivač JLS prelaskom radnika u lokalnu samoupravu, da li se minuli rad ostavren u javnom preduzeću računu u celokupni?
Članom 36. Posebnog kolektivnog ugovora za zaposlene u jedinicama lokalne samouprave (“Sl. glasnik RS”, broj 38/19) je propisano:
“Zaposleni ima pravo na dodatak na osnovnu platu u visini od 0,4% osnovne plate za svaku navršenu godinu rada u radnom odnosu (minuli rad) u državnom organu, organu autonomne pokrajine, odnosno organu lokalne samouprave, nezavisno od toga u kom organu je radio i da li je organ u kome je zaposleni radio u međuvremenu promenio naziv, oblik organizovanja ili je prestao da postoji.
Pravo na minuli rad ostvaruje se i za godine rada kod poslodavca od koga je organ, odnosno poslodavac preuzeo nadležnosti, poslove i zaposlene.
Zaposleni ostvaruje pravo na minuli rad i za godine rada provedene u organima ranijih saveznih država čiji je pravni sledbenik Republika Srbija, a koji su usled promene državnog uređenja prestali da postoje.
Pravo na minuli rad u skladu sa ovim članom, ostvaruju zaposleni počev od 22. marta 2019. godine”.
Prethodnim poslodavcem u smislu napred navedenog stava 2. smatraju se poslodavci (nezavisno od organizacionog oblika) od kojih je organ autonomne pokrajine, odnosno jedinice lokalne samouprave po osnovu zakona ili drugih opštih akata mogao da preuzme poslove i zaposlene, što je u svakom konkretnom slučaju dužan da ceni organ koji odlučuje o pravu na minuli rad.
Da li na mesto rukovodioca Odeljenja za imovinsko-pravne poslove, privredu i društvene delatnosti može biti raspoređeno lice koje radi u tom odeljenju po osnovu rešenja na određeno vreme, ako po sistematizaciji ispunjava sve uslove?
Članom 70. Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedincima lokalne samouprave ("Sl. glasnik RS", br. 21/2016, 113/2017, 95/2018, 113/2017 - dr. zakon, 95/2018 - dr. zakon i 86/2019 - dr. zakon) je propisano sledeće:
„Radni odnos može se zasnovati i za vreme čije trajanje je unapred određeno (radni odnos na određeno vreme):
1) radi zamene odsutnog zaposlenog do njegovog povratka;
2) zbog privremeno povećanog obima posla, koji postojeći broj zaposlenih ne može da izvrši, najduže na šest meseci u toku jedne kalendarske godine;
3) na radnim mestima u kabinetu izabranog lica u organu autonomne pokrajine, najduže dok traje dužnost tog izabranog lica;
4) na radnim mestima u kabinetu gradonačelnika grada Beograda, predsednika Skupštine grada Beograda, najduže dok traje dužnost tih lica;
5) na radnim mestima u kabinetu gradonačelnika, predsednika opštine ili predsednika gradske opštine, najduže dok traje dužnost tih izabranih lica (pomoćnici gradonačelnika, odnosno predsednika opštine kao i druga lica koja zasnivaju radni odnos na radnim mestima u kabinetu);
6) radi učešća u pripremi ili realizaciji određenog projekta, najduže do završetka projekta;
7) radi obuke pripravnika, za vreme trajanja pripravničkog staža;
8) radi zamene službenika koji je postavljen za vršioca dužnosti, dok traje njegova dužnost;
9) radi zamene službenika kome miruje radni odnos zbog obavljanja pripravničkog staža.
Radni odnos na određeno vreme zasniva se bez obaveze sprovođenja internog ili javnog konkursa, izuzev radnog odnosa na određeno vreme radi obuke pripravnika koji se zasniva nakon sprovedenog javnog konkursa, u skladu sa ovim zakonom i ako je potreba zapošljavanja prikazana u kadrovskom planu.
Radni odnos na određeno vreme ne može da preraste u radni odnos na neodređeno vreme, izuzev pripravniku, kad položi državni stručni ispit“.
Članom 57. istog zakona je propisano da su izvršilačka radna mesta sva radna mesta koja nisu položaji, uključujući i radna mesta rukovodilaca unutrašnjih organizacionih jedinica.
Usled navedenog ne postoji prepreka da se na izvršilačkom radnom mestu rukovodioca unutrašnje organizacione jedinice zasnuje radni odnos za vreme čije je trajanje unapred određeno.
U slučaju kada je konstitutivna sednica skupštine JLS sazvana nekoliko dana pre nego što zakonski ističe mandat odbornicima iz prethodnog saziva, a zbog poštovanja roka od 2 meseca nakon objavljivanja konačnih rezultata izbora, da li je potrebno na konstitutivnoj sednici konstatovati da je prestao mandat odbornicima iz prethodnog saziva zbog isteka mandata, kao i da li je potrebno izraditi odluku o prestanku mandata tih odbornika?
Zakonske odredbe ne daju ovlašćenje skupštini jedinice lokalne samouprave da donosi odluke u vezi sa prestankom mandata odbornika iz prethodnog saziva skupštine te jedinice lokalne samouprave.
Naime, odredbama člana 46. stav 1. Zakona o lokalnim izborima definisani su osnovi prestanka mandata odbornika pre isteka vremena na koji su izabrani, te se samo u tim slučajevima, pobrojanim u tač. 1) do 8) donosi odluka o prestanku mandata odbornika. Ove odluke se donose tokom trajanja saziva skupštine u koji je izabran odbornik kojem prevremeno prestaje mandat. Među ovim slučajevima prevremenog prestanka mandata nije navedeno potvrđivanje mandata odbornika novoizabranog saziva skupštine. Ovo stoga što odluke o prestanku mandata odbornika u smislu člana 46. stav 6. i člana 49. stav 1. Zakona o lokalnim izborima, kao što je već navedeno, donosi tekući saziv skupštine jedinice lokalne samouprave, dok bi odluku o prestanku mandata „odlazećeg“ saziva skupštine, po logici stvari, mogao da donese samo „nov“ saziv, što zakon, dakle, ne predviđa.
Konstituisanjem novog saziva skupštine jedinice lokalne samouprave faktički prestaje mandat prethodnog saziva, iako to zakonom nije izričito navedeno, i u toj situaciji, dakle, ne treba donositi posebnu odluku o prestanku mandata prethodnog saziva.
Da li sekretar Skupštine kome nigde ne miruje radni odnos, može da bude primljen u Gradsku upravu u radni odnos na neodređeno vreme i da nakon zasnivanja radnog odnosa podnese zahtev za mirovanje radnog odnosa zbog funkcije koju obavlja?
Članom 40. Zakona o lokalnoj samoupravi propisano je da skupština opštine ima sekretara koji se stara obavljaju stručnih poslova u vezi sa sazivanjem i održavanjem sednica skupštine i njenih radnih tela i rukovodi administrativnim poslovima vezanim za njihov rad. Sekretar skupštine se postavlja, na predlog predsednika opštine, na četiri godine i može biti ponovo postavljen. Za sekretara skupštine opštine može biti postavljeno lice koje ima stečeno visoko obrazovanje iz naučne oblasti pravne nauke na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, master akademskim studijama, specijalističkim akademskim studijama, specijalističkim strukovnim studijama, odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine ili specijalističkim studijama na fakultetu, sa položenim stručnim ispitom za rad u organima uprave i radnim iskustvom od najmanje tri godine. Skupština opštine može, na predlog predsednika skupštine, razrešiti sekretara i pre isteka mandata. Sekretar može imati zamenika koji ga zamenjuje u slučaju njegove odsutnosti. Zamenik sekretara skupštine opštine postavlja se i razrešava na isti način i pod istim uslovima kao i sekretar.
Iz navedenih odredbi zaključujemo da su sekretar skupštine i zamenik sekretara skupštine na stalnom radu u jedinci lokalne samouprave.
Članom 12. Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave predviđeno je da danom izbora, imenovanja, odnosno postavljenja, funkcioneru miruju prava i obaveze koje se stiču na radu i po osnovu rada kod poslodavca kod koga je bio u radnom odnosu do izbora, imenovanja, odnosno postavljenja na funkciju. Funkcioner kome miruju prava i obaveze iz stava 1. ovog člana, ima pravo da se u roku od 15 dana od dana prestanka funkcije, vrati na rad kod poslodavca. Ukoliko je funkcioneru pre izbora, imenovanja, odnosno postavljenja, poslodavac bila autonomna pokrajina, odnosno jedinica lokalne samouprave, prava i obaveze iz stava 1. ovog člana, miruju u organu, službi ili organizaciji u kojoj je bio raspoređen na izvršilačkom radnom mestu, do izbora, imenovanja, odnosno postavljenja na funkciju. Ukoliko funkcioner nije u mogućnosti da se vrati kod poslodavca zbog ukidanja organa, službe ili organizacije, funkcioner iz stava 3. ovog člana, ima pravo da se vrati na rad kod poslodavca u organ, službu, odnosno organizaciju koja je preuzela poslove ukinutog organa, službe, odnosno organizacije.
Dakle, da bi funkcioneru mirovala prava i obaveze koje se stiču na radu i po osnovu rada kod poslodavca on mora biti u radnom odnosu kod tog poslodavca pre izbora, imenovanja i postavljenja na funkciju.
Što se zasnivanja radnog odnosa u upravi tiče, radni odnos u autonomnoj pokrajini, odnosno jedinici lokalne samouprave, zasniva se, po pravilu, na neodređeno vreme, putem javnog konkursa. Javni konkurs se sprovodi radi popunjavanja radnih mesta službenika i nameštenika, kao i za prijem pripravnika.
Da li u slučaju da službenik koji je duže vreme na bolovanju, prekine bolovanje godišnjim odmorom ili plaćenim odsustvom, službeniku na zameni mora da se prekine radni odnos na određeno vreme?
Član 70. stav 1. tačka 1) Zakona o zaposlenima u AP i JLS kaže da se radni odnos može zasnovati i za vreme čije trajanje je unapred određeno (radni odnos na određeno vreme) radi zamene odsutnog zaposlenog do njegovog povratka. S obzirom da se ova odredba ne ograničava na konkretni razlog odsustva, radni odnos zaposlenog koji je primljen u radni odnos na određeno vreme trajaće do poslednjeg dana odsustva po svim osnovima odsustva službenika koga menja.